Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından düzenlenen 18. Geleneksel Tüketici Ödül Töreni, Ankara’da yapıldı. Törende haklarını arayan tüketiciler, tüketicilere saygılı firmalar ile tüketici haklarının korunmasına katkı yapan medya mensupları ödüllendirildi.
Törende ilk konuşmayı yapan Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürü Ramazan Ersoy, tüketicinin korunmasının öncelikli görevlerinden birisi olduğunu, yaptıkları işi, görev ve yükümlülüğün ötesinde insanlığa hizmet olarak gördüklerini söyledi. 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’la bakanlığa verilen görevlerin genel müdürlüğü tarafından yerine getirildiğini vurgulayan Ersoy, tüketicinin korunması hakkındaki mevzuat ve uygulamalarda önemli mesafe kat edildiğini kaydetti.
Gümrük ve Ticaret Bakanı Nurettin Canikli de, tüketim ve tüketici kavramlarının Türkiye’nin gündemine son yıllarda girdiğini belirterek, “Üniversite yıllarımda hatırlıyorum. Ulus’ta gıda maddeleri satılırdı. Normal sucuğun kilosu o zaman 40 liraysa, orada 5 liraya sucuk satılırdı. Satın alanlar fiyat mukayesesi yapmak istemiyorlardı.” dedi.
Son dönemde vatandaşların yoğun bir tüketim algısı bombardımanına maruz kaldığını vurgulayan Canikli, şöyle devam etti:
“Tüketim olgusu insanların zihinlerine nakış gibi işleniyor. Burada bir kriter yok. Tüketim kavramının acımasızlığı ile hepimiz karşı karşıyayız. Bu noktada herkesi bir muhasebe yapmaya davet ediyorum. Evimizde kaç ayakkabı var, düşündük mü? Kaç elbise, gömlek, kravat…. Bu değerlendirmeyi yapıyor muyuz? ‘Şu kadar elbisem olmasaydı da ben hayatımı sürdürebilir miyim?’ sorusunu kendimize soralım. Bu sorunun cevabı ‘evet’ olur. Bu durum gelir seviyesi yüksek gruplar için insanlığın geleceğini tehdit eder boyutlarda.”
İslamiyetteki “israf” kavramının Türkiye’deki insanları bir anlamda da olsa frenlediğine işaret eden Canikli, “Bugün dünya nüfusunun yüzde 46’sı hayatını günlük 2 doların altında sürdürmeye çalışıyor. Günlük 1 doların altındaki insan sayısı ise 1 milyar 200 milyon. Her yıl açlıktan ölen insan sayısı 18 milyon. Bu rakamlarla tüketim olgusunu birlikte değerlendirirsek, bu durumun insanlığın geleceğini tehdit ettiğini söylemek abartılı olmayacaktır. Bizim satın aldığımız halde tüketmediklerimizle bu insanların önemli bir bölümü daha iyi hayat standardına kavuşacak.” diye konuştu.
Devlete, tüketiciyi bilinçlendirme görevinin düştüğünü, gerçek olmayan reklamları ayıklayacaklarını ifade eden Bakan Canikli, sözü televizyonlardaki bal reklamlarına getirerek, şunları kaydetti:
“Bir dönem bal reklamları vardı, yanlış hatırlamıyorsam 10 kilosunu 100 liraya satıyorlardı. Halbuki hakiki bir balın en az 150-200 liradan aşağıya olmaması gerekiyor. Bu muhasebeyi yaptığımız zaman doğal yöntemlerle böyle bir balın üretilmesi kesinlikle mümkün değil. Sonra analizleri yaptık, hepsi sahte çıktı. Hatta bazıları öyle ileri gidiyor ki arıyla hiç ilgisi yok. Espri olarak söyleniyor ya ‘Biz arıya bile güvenmiyoruz, kendimiz yapıyoruz.’ O reklamları yasaklıyoruz. Şu anda hiçbir yerde buna benzer bir bal reklamı göremezsiniz. Önce reklamı durduruyoruz sonra analize gönderiyoruz. Çünkü insanları anında etkiliyorlar.”
İnsanların tercihlerini doğru olmayan yöntemlerle değiştirmeye yönelik çabaları engelleyici önlemler aldıklarını belirten Canikli, “Yüzde 100 sağlıklı ürünün tüketiciye ulaştırılmasını sağlayacak ve aynı zamanda normal yöntemlerle sadece tanıtmak amacını aşmayan reklam yöntemlerine ulaşana kadar mücadelemiz devam edecek.” diye konuştu.
2011 yılında yapılan denetimlerde tüm ürünlerdeki güvensizlik oranının yaklaşık %40 olduğunu, şimdi ise %4-5 civarına düştüğünü vurgulayan Canikli, hedeflerinin sıfıra yakın hale getirmek olduğunu kaydetti.
Yapılan denetimlerin yanı sıra tüketicilerde ‘ihtiyacın kadar al’ bilincinin oluşturulması gerektiğinin altını çizen Canikli, bu kapsamda bakanlığın yanı sıra toplumun bütün kesimlerinin birlikte hareket etmesi gerektiğini söyledi. Tüketicinin, aldığı ürüne ilişkin her türlü bilgiye erişme imkanının sağlanması gerektiğini vurgulayan Canikli, “Reklam yönetmeliğimize bir düzenleme koyduk. Reklam yapılırken eğer bir üründe, toplumun dini hassasiyetleri açısından mutlaka belirtilmesi gereken bir katkı varsa, o reklamda mutlaka yer alması gerekiyor.” diye konuştu.
Tüketicini korunmasına yönelik mevzuatların tamamlandığını, uygulama kısmındaki çalışmaların ise yoğun bir şekilde devam ettiğini belirten Canikli, “Hem tüketicinin parasını, hem de sağlığını korumaya çalışıyoruz. Bu bizim görevimiz. Sonuna kadar tavizsiz bir şekilde uyguluyoruz. En ufak toleransımız yok. Çünkü hiçbir şey tüketicimizin haklarının korunmasından daha öncelikli değildir.” ifadelerini kullandı.
Törende çeşitli kategorilerde ödül alanlar şöyle:
Radyo Televizyon Programı Ödülü: TRT Okul TV “Akıllı Alışveriş” Programı
Bilinçli Tüketici Ödülü: Ahmet Akkoç, Menekşe Uysal, Salih Aytemur
Tüketici Memnuniyetini İlke Edinen Firma Ödülü: Emar Satış Sonrası Müşteri Hizmetleri San. ve Tic. AŞ (ECA), Çilek Mobilya, Groupe Seb İstanbul Ev Aletleri Tic. AŞ (Tefal)
Bilimsel Çalışma Ödülü: Hacettepe Üniversitesi Tüketici Pazar Araştırma Danışma Test ve Eğitim Merkezi
Tüketici Özel Ödülü: Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu, ATV Haber Spikeri Cem Öğretir
