DAVUT GÜLEÇ
GAZETECİ-HİSF KAYSERİ TEMSİLCİSİ
davutgulec@hotmail.com
Yine bir ramazan ayı daha geldi.
Ramazan gelmeden önce, son nesil ramazan fırsatçıları da yine piyasayı alt üst etti.
Oysa Türkiye’nin yüzde 99’u Müslüman bir ülke.
Elbette yüzde 1’lik dilim fırsatçı olamaz.
İşte bu konuyu bir kez daha sorgulamak, gözden geçirmek gerekir.
Ramazan’da âdet olduğu üzere, fiyatlar hep artar. Sanki Ramazan “oruç” ayı değil, “ziyafet” ayı. Ne yazık ki, bu ay fırsat bilinir gıda maddelerinin fiyatlarına zam yapmak için. Bundan en çok da sebze ve meyve nasibini alır; üretici fiyatlarıyla market fiyatlarının arası iyice açılır.
Sorumlularına veya yetkili mercilere sorsanız farklı farklı sebepler, bahaneler ileri sürülür. Bu yıl da, aşırı sıcaklardan bahsedenler var. İyi de biz bunun kışını, baharını ve sonbaharını da biliriz.
Ramazan ayı ile birlikte, elde kalmış ürünlerin tarihleri, etiketleri, ambalajları değiştirilerek piyasaya sürülme, erzak hazırlama huyundan vazgeçilmeli.
Bu fırsatçılara destek olunmamalı.
Özellikle ramazan ayında, oruç tutan insanların canlarının çektiği meyve-sebze fiyatları suni artırılmamalı. Gerekirse bu konuda fırsatçılar teşhir edilmeli, kanunlar buna göre yeniden düzenlenmeli.
Bir süre öncesine kadar Kapadokya’da depolar patates dolu iken, fiyatı 6 liraya kadar çıktı. Hemen ardından İran’dan patates getirilmesi gündeme geldi. Meğer suni fiyat artışı İran’dan birilerinin köşe dönmesi fırsatçılığı için yapılmış. Seçmende, vatandaşta bunu böyle algıladı.
Kayseri Ticaret Borsası Başkanı Şaban Ünlü, her dönem pastırma, sucuk ve diğer et ürünlerine Ramazan nedeniyle bir zam yapılmadığını, hatta bir yıl boyunca ciddi bir sorun olmadıkça et ve ürünlerine zam yapılmadığının altını yıllardır çiziyor. Bugün pastırmanın kilosu 100, sucuğun fiyatı 60 liraya dayandı. Oysa Borsa’nın toptan ve perakende satış fiyatları ortada.
Türkiye Ziraat Odaları Birliği Başkanı Şemsi Bayraktar’da yine “Ramazan fırsatçılığı yapılmasın” uyarısını yaptı. Bayraktar’ın sözlerinden bazıları.
-Üreticilerimizin bin bir emekle ürettiği ürünlerden hak ettiği payı almaları ve tüketicilerimizin de daha makul fiyatlarla bu ürünlere ulaşmaları en önemli beklentimizdir.
-Ramazan ayının başlamasına sayılı günler kala tüm gözler gıda fiyatlarına çevrilmiştir. Beklentimiz bütün kesimlerin sorumlu davranması, artan talebin suiistimal edilmemesidir. Tüketicilerimizin yeterli ve güvenilir gıdaya uygun fiyatla erişebilmesi hepimizin dileğidir.
-Üretimde istikrarın bozulmasına ve spekülasyona fırsat verilmemeli, tedbirler zamanında alınmalıdır. Üretici, esnaf, halk, Ramazan ayını dört gözle beklemektedir.
-Tüm taraflar Ramazan ayının anlam ve önemine yakışır şekilde hareket etmeli, halkımız mağdur edilmemelidir. Gıda denetimleri artırılmalı, halkımızın sağlığıyla oynanmasına izin verilmemelidir.
-Ramazan yaklaşırken üretici, hal, pazar ve market fiyatlarını takibe devam ediyoruz. Ramazan öncesinde veya Ramazanda fiyatları yükseltmek fırsatçılıktır. Bu günahtır, vebali vardır.
-(Ramazan fırsatçılığı yapılmasın) diyoruz. Tüketicilerimizin yeterli ve güvenilir gıdaya uygun fiyatla erişebilmesinin sağlanmasını istiyoruz. Üreticiden tüketiciye varıncaya kadar tüm taraflar, bu hususta gereken hassasiyeti göstermelidir. Bunun takipçisi olacağız. Bu şekilde hareket etmeyenler öncelikle karşılarında bizi bulacaklardır. Bundan kimsenin kuşkusu olmasın.
-Ramazan ayı boyunca yapacağımız ve piyasaların nabzını tutacağımız çalışmaları da sizlerle paylaşıp, üretici ve tüketici fiyatlarını kamuoyunun dikkatine sunacağız.
-Kuru incir 6 kat, maydanoz 5,7 kat, salatalık 5 kat, karpuz 4,8 kat, kabak 4,6 kat, kuru fasulye 2,7, nohut 2,6 kat ve süt 2,8 kat fazlaya tüketiciye satılmaktadır.
-Üretici-tüketici fiyatları arasındaki makas bir türlü kapatılamıyor. Pazarlamadaki sorunlar nedeniyle üretici düşük fiyata ürün satarken, tüketiciler de daha pahalıya tüketmek durumunda kalıyor.
-Ramazan boyunca kesimlik hayvan sıkıntısı olmayacaktır. Bundan dolayı kasaplık hayvan ve et ithalatına gerek yoktur. İthalat hayvancılığımıza zarar vermekten başka bir işe yaramaz.
-Türkiye Ziraat Odaları Birliği olarak her zaman ithalat kapılarını açtırmak isteyen lobilerin karşısında durduk, üreticilerimizin hak ve menfaatlerini korumak adına durmaya da devam edeceğiz”
-Şayet, vatandaşlarımızın makul fiyatla et yemesi isteniyorsa, üreticilerimizin üzerindeki ağır girdi maliyetleri düşürülmeli, destekler artırılmalıdır. Türkiye’de et fiyatlarının düşmesi maliyetlerin düşmesine bağlıdır. Maliyetleri düşürün ki et fiyatları insin.
-Gıda komitesinde bütün taraflar yer almalı. Bize bir davet gelmedi. Bu ayağı tamamlamak lazım. Bir eksiklik olarak görülüyor.
-Böyle bir komitenin görevi ithalat olmamalı. Komitenin görevi bu makasın sebeplerini araştırmak, buna bağlı olarak fiyat artışlarının sebebini araştırmak ve buna önlem almak olmalıdır.
Bari bu Ramazan ayının ilk 7 gününde sebze ve meyvedeki fiyat artışı ortalama ve en vicdani bir şekilde yüzde 8 ile yüzde 15 arasında değişmesin.
