Sanayi-Teknoloji

Yanıltıcı internet alan adlarına dikkat

Gerçek hayatta olduğu gibi, sanal alemde de meşhur olmak için çaba sarfedenlerle, onları kopyalayanların olması kaçınılmaz bir gerçek olarak karşımıza çıkıyor.

Kulaktan kulağa yayılan, reklam için bütçe ayıran siteler zaman içerisinde meşhurlaşıyor ama ne yazık ki bir süre sonra  orijinal adlarında harf azaltma, artırma, harflerin yerlerini değiştirme veya telaffuzundan faydalanılarak orijinalini anımsatacak şekilde benzeri alan adları oluşturuluyor.
Sanal alemden, “google”, “facebook”, “twitter” ve “hotmail” gibi milyonlarca kişinin ziyaret ettiği sitelerin orijinal isimlerini anımsatacak çok sayıda alan adı bulunurken, orijinal isimlerin aynı kaldığı, sadece uzantıları değişik, çok sayıda çakma web sitesi de hizmet veriyor.
“Guugle”, “feysbuk”, “tivitir”, “yaaaho”, “yuhu”, “mikrosoft”, , “maykrosoft”, “maynet”, “superonlayn”, bu şekilde oluşturulan ilginç alan adları arasında yer alıyor. Bu alan adlarından bazıları isminden esinlendiği internet sitesiyle benzer işlevleri yerine getirirken, bazıları
farklı amaçlarla hizmet veriyor.

Aynı durum kendi markasını binbir güçlükle oluşturan ve üretime başlayan esnafımızı da tehdit etmektedir. Henüz reklamlara başlayamamışken, kendi markasına ait COM uzantılı alan adında ya da benzeri bir kelime kullanılarak açılmış internet sitesinde satışın başladığı sık rastlanılan bir durum haline gelmiştir.

Diziler yayına başladığı andan itibaren de, dizilere ait alan adları alınarak tüketici yanıltılmaya çalışılıyor. Bir kısmı bu yanıltma sonucunda hit almayı hedeflerken, bir kısmı da bu siteler vasıtasıyla virüs bulaştırabiliyor. Problem yaşayan kullanıcılar ise, ben haber sitelerini ziyaret ederim, bir de Facebook kullanırım başka bir işim olmaz ama bilgisayar niye böyle oldu anlamıyorum, selzenişlerinde bulunmaktadır.

Konuyla ilgili olarak görüşlerini aktaran, E-Ticaret ve Sosyal Medya Uzmanı Eğitimci-Yazar
Hakan TOPUZOĞLU, “Alan adlarıyla ilgili olarak, ilk gelen alır prensibinin geçerli olduğunu ve benzeri isimlerin alınmasını engelleyecek herhangi bir yaptırım ve kanun bulunmadığını belirtti. Bu yüzden proje sahibi firmaların, dizilerin yapımcılarının çalışmalara başlamadan önce gerekli önlemleri almaları gerektiğini, en azından yapılacak çalışmayla ilgili olarak, com,net,org ve com.tr uzantılarını tescil ettirmelerini önerdiklerini ifade etti.”

.com uzantısı en çok bilinen uzantı olmakla birlikte, bilinirliği yüksek bir alan adına ait .net veya .org uzantıları alınarak taklit siteler hazırlanması sonucu internet kullanıcılarının rahatlıkla yanıltılabileceği gerçeğine dikkat çeken Kayseri Bağımsız Milletvekili Adaylığını da açıklayan Hakan Topuzoğlu, bu konuda dünya çapında hukuksal gelişmelerin beklenmeyerek, com,net,org alan adı tescilinin de tr uzantılı alan adlarında olduğu gibi bir kuruma verilmesinin bu tarz suistimalları engelleyeceği iddiasında bulundu.

Gerçekleştirilecek, kanun düzenlemeleri ile birlikte, COM, NET, ORG alan adlarının yurt dışından tescilinin önüne geçilerek, Türkiye’de yetkili hale getirilecek bir kurumun oluşturulması, bu konudaki suistimalleri engelleyecektir. Şu anda TR uzantılı alan adlarıyla ilgili tek kurum ODTÜ bünyesinde yer alan nic.tr kurumudur. NİC.TR başvuru için ticaret sicil gazetesi veya marka tescil belgesi gibi resmi belgeler talep ettiği için, özellikle yaygın kullanılmakta olan COM.TR alan adlarıyla ilgili bu türde bir suistimal yaşanmamaktadır. Aslında, ticari kurumlar için COM.TR alan adının zorunlu hale getirilmesi durumunda her yıl yurt dışına giden milyonlarca doların da ülkemizde kalmasını sağlarız diyen TOPUZOĞLU sözlerini şu şekilde tamamladı.

Konuyu geniş şekilde değerlendirebilecek, avukat,hakim ve savcı sayısı yeterli değil. Bir site içeriği birebir çalınsa dahi şu anda hiçbir işlem yapılamamakta, konuyla ilgili açılan davalar genellikle ya reddedilmekte, ya da zaman aşımına uğramaktadır, uzun süreceği için de mağdur olan şahıs ve kurumlar bu konuda mahkeme yolunu fazla tercih etmemektedir.

İnternetin taşı toprağı altın mantığıyla her gün binlerce girişimciye konukluk ettiğini, ancak internette marka yapmış site isimlerine benzer isimler türetilerek, kolay kazanç sağlama eğiliminin yaygın olması sebebiyle yurt dışında olduğu gibi Orijinal projelerin azlığı dikkat çekmektedir Her bir vatandaş olarak, orijinal projeler üretmeye yönelmeli, firmalar ve resmi kurumlar ise bu projeleri desteklemelidir.  Marka tescilinde, 1 harf bile benzerlik gösterse itiraz edilmekte iken, alan adı tescilinde bu tarz bir yaptırım olmadığı için, çok tuhaf site adlarıyla karşılaşmaktayız. google1.com, google2.com, google42.com gibi alan adı alınmış fakat yayınlanmayan sitelerle karşılaşmak mümkün. Yeni sayılablecek uygulamayla Türkçe karakterli alan adları ile internet sitelerinin aynı alan adlarının alınabileceğini, markaların sıkıntıya düşebileceğini bu konuda dikkatli olunması gerektiğini de  sözlerine ekledi.

Onur Özgür Güleç

Teknik Destek Uzmanı, Web Master, Teknoloji Yazarı, Android Meraklısı

İlgili Makaleler

Başa dön tuşu
Davut Güleç Panel Sağ Menü
Davut Güleç Logo Ana Sayfa Davut Güleç Kimdir? Galeri Köşe Yazıları Site Haritası