Sağlık haberleri (08.02.2019)
İl Sağlık Müdürlüğü’nden “Biyosidal Ürün Uygulayıcı Eğitimi”
İl Sağlık Müdürlüğü Halk Sağlığı Hizmetleri Başkanlığı’na bağlı Çevre ve Çalışan Sağlığı Birimi tarafından koordine edilen “Biyosidal Ürün Uygulayıcı Sertifika Eğitimi” 6 – 8 Şubat 2019 tarihleri arasında Kayseri Devlet Hastanesi GETAT Merkezi konferans salonunda yapıldı.
Ülkemizin çeşitli illerinden biyosidal İlaçlama faaliyeti yürüten personelin katıldığı eğitimin açılışında konuşan Halk Sağlığı Hizmetleri Başkanı Dr. İsmail Kılıç; biyosidal ürünlerin kullanımının önemine değinerek “Kullandığınız biyosidal ilaçlar zararlıları öldürürken, yanlış ve bilinçsiz kullanıldığında yan etkileriyle insanlara da zarar verebilmekte. Sağlık Bakanlığımız da bu eğitimleri almayanların biyosidal ilaçlarımızı uygulamasına izin vermemektedir” dedi.
Sivas, Niğde, Konya, Osmaniye, Amasya, Tokat, Aksaray, Elazığ, Bitlis, Tunceli, Mersin, Hatay, İstanbul illerinden 42 kursiyeri kapsayan eğitimde, Tıbbı Teknolog Ülkü Yavaş, Çevre Mühendisi Bahadır Peker, Çevre Mühendisi Mustafa Güç, Biyolog Ahsen Aygun Seçilir ve Uzm. Dr. Mehmet Emin Özdemir tarafından teorik ve pratik bilgiler verildi.
Üç gün süren eğitimin sonunda yapılan sınavda başarılı olan kursiyerler “Biyosidal Ürün Uygulayıcı” sertifikası alamaya hak kazandılar.
Yahyalı Palyatif Bakım Merkezi’ne Kavuştu
Kayseri Sağlık Müdürlüğü, Yahyalı Belediyesi işbirliği, hayırsever desteği ile yapımına kısa süre önce başlanan ve ilçeler içerisinde ilk olmasıyla dikkat çeken, Yahyalı Devlet Hastanesi Palyatif Bakım Merkezi düzenlenen törenle açıldı.
07 Şubat 2019 tarihinde düzenlenen açılış törenine Yeşilhisar Kaymakamı Onur Alimoğlu, Yahyalı Belediye Başkanı Esat Öztürk, İl Sağlık Müdürü Doç. Dr. Ali Ramazan Benli, ilçe protokolü, İlimiz sağlık idarecileri ve çalışanlarının yanı sıra çok sayıda vatandaş katıldı.
Törenin açış konuşmasını yapan İl Sağlık Müdürü Benli, Kayseri’yi sağlıkta marka şehir yapmak için çalışmaların hızla devam ettiğini ve modern sağlık tesisleri kazandırmaya çalıştıklarını belirterek, “Yahyalı’ya yapmış olduğumuz hizmetlerden birkaç tanesini sayacak olursak; öncelikli olarak poliklinik branş çeşitliliğini sağladık. Yaklaşık 2 ay önce acil servisimizde arena tipi acil ünitesine geçtik. Bu konuda Yahyalı Belediyemizin katkısı büyüktür. Röntgen cihazı yenilenerek daha moderni ile değiştirildi. Bunlara ek olarak fizik tedavi ünitesinin tamamlanması konusunda çalışmalarımız devam etmekte. Delialiuşağı Aile Sağlığı Merkezinin temelini atmıştık şu an kabulü başladı, önümüzdeki günlerde kabulü tamamlanır. Yahyalı Devlet Hastanesi’nin temel atmasından, projesine her aşamasını milimetrik olarak Esat Başkanla birlikte takip ettik. Kendilerine birlikte çalışmaktan dolayı mutluluklarımı dile getirmek istiyorum. Yerel yönetimler ile birlikte çalışmanın önemi bu. Sağlıkta verimi kaliteyi yukarıya taşıyabilmek hakikaten yerel yönetimler ile birlikte çalıştığımız zaman daha da verimli oluyor.
Palyatif bakıma gelince tedavisi mümkün olmayan bir hastalığa bağlı son döneme giren hastalara destek olmak amacıyla yapılan işlemlerin bütünüdür. Palyatif bakım merkezlerinden önce ülkemizde ne vardı? Bunu da görmemiz gerekir, hastaya yapacak bir şey yok alın artık evinize götürün deniyordu. Palyatif bakım merkezindeki amacımız, kişinin yaşamına yıllar katmak değil yıllarına yaşam katmak diyor, Palyatif Bakım Merkezini bu şekilde tarif ediyoruz. Hastalarımıza faydalı olması temennisiyle hizmet açtığımız Bu servisin yapımında katkıları bulunan Yahyalı Taşıyıcılar Kooperatif Başkanımız Sayın Selahattin Saatçi’ye ve değerli Başkanım Esat Öztürk’e hepinizin huzurunda teşekkür ediyorum” dedi.
Daha sonra kürsüye gelen Başkan Öztürk, göreve geldiği yıllarda devlet hastanesin kapasitesinin yetersiz olduğunu belirterek “5 yıl önce bana bu devlet hastanesinin durumu ne olacak diye sorduklarını çok iyi hatırlıyorum. Belki de 5. yıl dönümü; nereden nereye geldik. Ali Ramazan Benli Müdürüme özellikle teşekkür ediyorum. İlçemize hayırlı olsun” dedi.
Kaymakam Alimoğlu ise; Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmaktan gurur duyduğunu ve Türk Milletinin tarih boyunca insana ve millete yatırım yapan bir yapıya sahip olduğunu vurgulayarak, “Çok şükür bu yatırımların karşılığını da alıyoruz. Bunun devam etmesi için heyecanla ve hevesle çalışan kurum amirlerimizin olduğunu görmekte bizleri onurlandırıyor. Palyatif Merkezimizin ilimize, ilçemize tüm vatandaşlarımıza hayırlı olmasını diliyor emeği geçen herkese teşekkür ediyorum” dedi.
Konuşmaların ardından merkezin yapımında emeği geçen Yahyalı Belediye Başkanı Esat Öztürk ve Yahyalı Taşıyıcılar Kooperatif Başkanı Selahattin Saatçi’ye plaket takdim edilirken emeği geçen personele de teşekkür belgesi verildi.
Konuşmaların ardından Palyatif Merkezi dualar eşliğinde kesilen kurdele ile açıldı.
Türkiye’de sigara içenlerin %44,9’u son bir yıl içinde bırakmayı denedi
Son yıllarda sigaranın ve tütün ürünlerinin zararlarına dair farkındalık seviyesinin arttığını vurgulayan Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi ve Prof. Dr. Esra Uzaslan, 9 Şubat Dünya Sigara Bırakma Günü yaklaşırken sigara bırakmaya karar verenlerin sigara bırakma polikliniklerinden destek alabileceğini vurguladı
On beş yaş ve üzeri dünya nüfusunun %24’ü yani 1 milyar 164 milyon kişi sigara kullanıyor. Sigaraya çoğunlukla ergenlik döneminde başlanıyor ve ilk denemelerin hemen tümü 18 yaşından önce gerçekleşiyor. Sigara içme sıklığı erken erişkinliğe kadar artıyor ve daha sonra yaş ilerledikçe azalıyor. Küresel Yetişkin Tütün Araştırması verilerine göre; Türkiye’de sigara içenlerin %44,9’unun son bir yıl içinde tütün kullanımını bırakmayı denediğini belirtenUludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi ve Türk Toraks Derneği Tütün Kontrolü Çalışma Grubu Üyesi Prof. Dr. Esra Uzaslan şunları söyledi: “Bu oran 2008 yılında %40,8’di.[1] Halen tütün kullanan bireylerin %35,4’ü (2008 yılında %27,8’di) gelecek 12 ay içerisinde bırakmayı planlamaktadır. Günümüzde sigara bırakmada kullanılan en etkin tedavi yöntemlerine ülkemizde ulaşmak ve sigara bırakma polikliniklerinden destek almak mümkündür. Sigara içenlerin tütünün sağlık ve diğer zararları hakkında farkındalıklarının artmış olması, aynı zamanda etkin sigara bırakma yöntemlerinin ülkemizde bulunduğunu biliyor olmaları sigarayı bırakmak isteyenlerin oranını yükseltmektedir. Bu durum hem kişinin hem de çevresinin sağlığı için çok yüz güldürücü ve umut vericidir.”
Türkiye’de erkeklerin %42’si, kadınların %13’ü sigara kullanıyor
Prof. Dr. Esra Uzaslan şöyle devam etti: “Ülkemizdeki tütün tüketimine bağlı hastalık ve ölümleri azaltmak üzere yürürlüğe konulan yasalar ile sigara satışları 2008 yılından itibaren düşüşe geçse de, 2014 yılından itibaren tüketim yeniden arttı, 2015 yılında ise 2008 seviyelerine geri dönüldü. TÜİK tarafından yapılan Türkiye Sağlık Araştırmasına göre 2010 yılında her gün sigara içen oranı %25 iken 2014 yılında %27’ye çıkmıştır. Erkeklerde sigara içme oranı %39’dan %42’ye ulaşmıştır. Kadınlarda da 2010 yılında %12 olan sigara içme oranı 2014 yılında %13 olmuştur. Küresel Yetişkin Tütün Araştırması 2012’ye göre Türkiye’de kentsel bölgede kadınlarda arasında sigara içme sıklığı %15,5, kırsal bölgede %6,7’dir. Türkiye’de yapılan yerel çalışmalarda kadınlarda sigara içme sıklığı %19 ile %28 arasında değişmektedir.”
Sigarayı bırakmayı denerken sigara bırakma polikliniklerinden destek alınabilir
Prof. Dr. Esra Uzaslan sigara bırakma süreci konusunda şu bilgileri verdi: “Kişisel motivasyon elbette önemlidir ancak bırakmayı çok isteyenler dahi sigara bırakma sürecinde nikotin yoksunluğu çekebilir. Hekim desteği ve gereğinde ilaç tedavisi nikotin yoksunluk yakınmaları ile baş etmede, sigara içme dürtülerinin kontrolünde ve nüksün engellenmesinde destek sağlar. Ülkemizde bireyin sosyal güvencesi olup olmadığına bakılmaksızın sigara bırakma tedavi desteği alabilecek olması koruyucu ve tedavi edici sağlık hizmetleri açısından çok önemli bir gelişmedir. Ülkemizde giderek yaygınlaşan sigara bırakma polikliniklerinde, bilimsel olarak etkinliği kanıtlanmış bilişsel yöntemlerle motivasyonel destek ve ilaç tedavisi birlikte uygulanabilmektedir. Sigara bırakma yardımı veren hekim ilk görüşmelerde sigara bağımlılarının karakteristik özelliklerini ve bırakma başarısını etkileyecek faktörleri analiz eder, bırakma başarısını artırabilecek ilaç ve diğer tedavi desteğini planlar. Tedavi süreci ve sonrasında da izler ve destek olur. Türkiye’de yaklaşık 400 Sigara Bırakma Polikliniği bulunmaktadır. Alo 171 hattı üzerinden veya doğrudan bu merkezleri arayarak randevu alınabilir. Sağlık Bakanlığı sertifikasyon programını tamamlamış ve bilimsel ilkeler ile hizmet veren bu merkezlere güvenle gidilebilir.”
Sigarayı bırakmanın sağlığa etkisi ilk 20 dakikada başlıyor.
Prof. Dr. Esra Uzaslan sigarayı bırakanların sağlığında görülen etkileri şöyle özetledi:
- 20 dakikada kalp atış hızı düşer
- 12 saatte kandaki CO seviyesi normale döner
- 2 hafta – 3 ay içinde kalp krizi riski azalmaya başlar; akciğer fonksiyonları artar
- 1-9 ayda öksürme ve nefes darlığı azalır
- 1 yılda koroner kalp hastalığı riski sigara içen birinin yarısı kadar olur
- 10 yılda akciğer kanseri riski sigara içen birinin yarısı kadar olur, ağız, gırtlak, yemek borusu, böbrek, mesane ve pankreas kanseri riski azalır
- 15 yılda koroner kalp hastalığı riski sigara içmeyen birininkiyle aynı olur
Sigarayı bıraktıktan sonra ortaya çıkan yoksunluk belirtilerine dikkat
Prof. Dr. Esra Uzaslan sigarayı bıraktıktan sonra yaşanabilecek olumsuz durumları ve yapılması gerekenleri şöyle anlattı: “Sigarayı bırakmayı denerken bazı kişilerde huzursuzluk, uykusuzluk veya uykuya eğilim, gerginlik, dikkat dağınıklığı, sinirlilik, yorgunluk, titreme, baş ağrısı, kabızlık, mutsuzluk veya aşırı neşelenme, iştah artması, ağız kuruluğu ve ağız yaraları görülebilir. Sigara bırakma polikliniklerinden destek alan olgularda bu sorunların yönetimi öğretilir ve tedavi destekleri bu sorunların ortaya çıkmasını engelleyebilir. Yürüyüşe çıkmak, duş almak, spor yapmak, müzik dinlemek, hobilere zaman ayırmak, bitki çayları içmek, kafeinli içeceklerden uzak durmak faydalı olabilir. Kişi bırakma günlerinden sonraki birkaç hafta boyunca sigara içmediğinde sigara içme dürtüleri daha zayıf ve seyrek hale gelir ve daha kolay başa çıkılabilir. İlaç tedavileri sigara içme isteğini ve ani gelen dürtüleri azaltır ve ortadan kaldırır. Bu tedavilere ek olarak meşgul edecek etkinlikler, sigara içmeye teşvik edecek durumlardan kaçınma, egzersiz yapmak önerilen yöntemlerdir.”
HER NEFES SAĞLIĞINIZDAN BİR ADIM UZAKLAŞTIRMASIN SAĞLIKLI BİR NEFES İÇİN SİGARAYI BIRAKIN
Sigara tüketimi ile her nefeste 5 binden fazla kimyasal vücuda alınıyor. Buna bağlı olarak tüm dünyada her yıl 4,5 milyondan fazla kişi sigara kullanımı nedeniyle yaşama veda ediyor. Buna karşın sigara tüketimi her geçen gün daha da artıyor. Sigaraya başlama yaşı 11’e kadar düşerken, deneyen her üç gençten biri bağımlı hale geliyor.
Dünya Sağlık Örgütü tarafından 1987 yılından bu yana 9 Şubat’ın “Dünya Sigarayı Bırakma Günü” olarak kabul edildiğine dikkat çeken Türkiye İş Bankası iştiraki Bayındır Kavaklıdere Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzm. Dr. Serap Bilen Hızel, “Sigara içen her 10 kişiden 7’si sigarayı bırakmak istiyor. Sigarayı bırakmak için kendinize güvenin ve 9 Şubat’ı sigaradan kurtulmak için başlangıç günü olarak kabul edin” dedi.
- Sigara ve tütün kullanımı, toplumsal zehirlenmeye yol açan aynı zamanda da bireysel olarak kişinin kendine zarar verme davranışıdır. İçinde barındırdığı, zehirli, tahriş edici 5 binden fazla kimyasal madde ile pek çok hastalığa davet çıkartıyor. Özellikle sigara içmenin kronik obstrüktif akciğer hastalığının önde gelen risk faktörü olduğu, astım ve kronik obstrüktif akciğer hastalığı tedavisine alınan yanıtı olumsuz etkilediği kanıtlanmıştır.
SİGARA BAĞIMLILIĞI TEDAVİ EDİLMESİ GEREKEN BİR HASTALIKTIR
- Sigara ve tütün bağımlılığı, içen kişinin beyninde oluşan bir hastalıktır. Sigara içildiğinde beyindeki haz alma merkezinden sorumlu dopamin, daha fazla salgılanır. İçen kişi kendini daha mutlu hissettiği ve keyifli olduğu için sigara bağımlısı olabilir.
- Nedenleri toplumsal, ruhsal ve genetik faktörlere bağlı olarak ortaya çıkan sigara alışkanlığının daha çok çocukluk ve gençlik çağında kazanılan bir davranış olduğu, aile yapısı ve sosyal desteğin sigara ve diğer madde kullanımında etkili olduğu bildirilmiştir.
HER NEFESTE ZEHİR KATLANIYOR
- HER YIL 4.5 MİLYON İNSAN ÖLÜYOR: Her yıl sigaranın sebep olduğu hastalıklar nedeniyle 4.5 milyon kişi hayatını kaybediyor. Yaklaşık 20 – 30 yıl sonra bu rakamın 2,5 katına ulaşacağı tahmin ediliyor. Erkeklerin %50’i kadınların ise %35 sigara nedeniyle hayatını kaybediyor.
- KANSERE DAVETİYE: Sigara dumanında bulunan 5300 kimyasal maddeden en az %70’inin, kanser yapıcı etkiye sahip olduğu tanımlanmıştır. Akciğer kanserlerinin %80-90’ı tek başına sigara kaynaklıdır. Baş, boyun, boğaz kanserleri gibi önlenebilir kanserlerin %80-90’ı tütün kullanımı ile ilişkilidir.
- AZ – ÇOK FARK ETMİYOR: Günde 4’ten az sigara içenlerde kanser riski 5 kat artarken, günde 10 adet içenlerde 20 kat artmaktadır.
- ANNE OLMAYA ENGEL: Kadınlarda üreme organlarını olumsuz etkilerken, özellikle düşüklere, erken doğumlara, düşük kilolu bebeklere, kısırlığa dahi neden olmaktadır.
- DEPRESYON DAHA SIK GÖRÜLÜYOR: Bağımlılık düzeyinde olsun ya da olmasın, sigara ve tütün kullanımı olanlarda depresyon, anksiyete bozukluğu ve psikotik bozukluklar gibi bazı psikiyatrik sorunların bunları kullanmayanlara göre daha fazla olduğu bilinmektedir.
- KÖTÜ AĞIZ KOKUSUNUN SUÇLUSU SİGARA: Ağız içi kimyasını da olumsuz etkileyen sigara, aşırı plak oluşumuna ve kötü ağız kokusuna neden olmaktadır. Ayrıca ağız ve boğaz kuruluğu ile birlikte enfeksiyonlara açık hale geldiğinden farenjit, larenjit, bademcik iltihabı gibi pek çok hastalık daha sık görülür.
10 KİŞİDEN 7’Sİ BIRAKMAK İSTİYOR
- Sigara içen her 10 kişiden 7’si sigarayı bırakmak istiyor. Ancak %30-40 arası kendi kendine bırakmayı deniyor. Uzun soluklu bir süreç olan sigara bırakma alışkanlığında bireysel çabalar kimi zaman yeterli olmuyor. Böyle bir durumda kişi, bu durumu hastalık olarak kabul etmeli ve en yakın sağlık kurumundan destek almalıdır.
SİGARAYI BIRAKTIRACAK ALTIN ÖNERİLER
- KARARLI OLUN: Sigara kullanımını bırakmak için kararlı olmak ve tüm süreç boyunca iradeyi kaybetmemek gerekir.
- NEDENLERİ BELİRLEYİN: Sigarayı bırakmaya karar verdiğiniz andan itibaren motivasyonunuzu yükseltmek için neden sigarayı bırakacağınızı küçük notlar halinde yazın. Bu notları görebileceğiniz yerlere koyun ve sık sık tekrar edin.
- EN BÜYÜK DESTEK AİLENİZ: Çevreniz ile sigara bırakma konusunda konuşun, bu süreçte kendinize destek olmalarını isteyin.
- ÇAKMAK TAŞIMAYI BIRAKIN: Sigara kullanımında çoğu kişi, sigara paketi ya da çakmak taşımaya devam eder. Ancak en ufak bir boşluğunuzda yeniden sigaraya başlamaya yol açabilir. Bu nedenle yanınızda sigara, çakmak taşımayın, gerekirse evinizdeki kül tablası ya da size sigarayı anımsatacak şeyleri kaldırın.
- DOKTORA BAŞVURUN: Bu süreç içerisinde pes etmeyin. Nikotin yoksunluğu kimi zaman sizi zorlasa da motivasyonunuzu düşürmeyin. Her şeye rağmen başarılı olamadığınızı düşünüyorsanız uzman bir doktordan destek alabileceğinizi unutmayın.