Macaristan’da Tisza Nehri’nin Alçalan Su Seviyesi Osmanlı Döneminde Yapılan Ahşap Köprüyü Ortaya Çıkarttı

Macaristan’da Tisza Nehri’nin Alçalan Su Seviyesi Osmanlı Döneminde Yapılan Ahşap Köprüyü Ortaya Çıkarttı

1562 Yılında ülkenin ilk köprüsü olarak Osmanlı Döneminde inşa edilen Szolnok şehrinden geçen Tisza Nehri üstündeki kazıklı Osmanlı ahşap köprüsünün kalıntıları meydana çıktı. Tuna Nehrinden sonra Macaristan’ın ikinci büyük nehri olan Tisza nehri kalıntıları konuyla ilgilenen araştırmacı uzmanları bekliyor. Macaristan’ın en ünlü şairi Sándor Petőfi’nin şiirlerine konu olan, Ukrayna’dan doğarak Macaristan’ı tarayıp Sırbistan’da Tuna nehri ile birleşen Tisza Nehri aynı zamanda dünyada Mayıs Sineklerine ( Birgün sineği ) evsahipliği yapan nadir bir nehir.

Osmanlı yapısı Tisza nehrinin üstünde inşa edilen ülkenin ilk ahşap köprü olması yanında kalıntıları ortaya çıkan ilk köprü de oldu. Macar Akademis’inden, Szolnok Damjanich János Müzesi arkeoloğu ve araştırmacı Kertész Róbert ”mevcut köprünün, geçtiği anayoldan yaklaşık yetmiş metre yakınında bulunmaktadır. Ahşap köprü nehir suyunun azalmasıyla birkaç kez yığınlar halinde meydana çıktı. Kazıklı ahşap köprünün kalıntıları meşe ağacından yapılmış. Burgulu yapısıyla su üstünde kalan kısmının tekrardan onarılmasının imkansız olduğunun ama su içinde kalan kısmının tamamen sağlam bir şekilde bügüne kadar kaldığı gözlemlenmiştir. Su üstündeki kısmın daha önceki yüzyıllarda da nehrin azalamasıyla dışarıda kalmış olabileceğini belirtti”.

Kaynaklara göre Debrecen’li marangozlar tarafından yapılan kazıklı ahşap köprü, 16 – 17. yy. da bölgedeki ticarette önemli bir rol oynadı. Yüzyılın daha barışçıl dönemi olan Batı ve Güney Avrupa pazarlarında ticareti yapılan hayvan geçişleri için Türkler geçiş ücretinin alındığı köprüden binlerce hayvanın geçiş yaptığı belirtiliyor. 1685 Sonbaharında Türkler şehri bırakırken köprü kısmi olarak yansada Macar ve Avusturyalı askeri mühendisler tarafından onarılır.

Köprü yeniden üç boyutlu olarak inşaa edilecek

14 Ağustos 2015 Cuma günü son olarak havadan ve yakından çekilen fotoğraflar ile çalışma ve araştırmaları tamamlamayı hedefleyen Szolnok Damjanich János Müzesı ve Pec Pazirik firması mühendisleri köprüyü yeniden inşaa etmek için kolları sıvadı. Merkez Tisza Su Müdürlüğünden alınan bilgilere göre ilk defa 2003 yılında nehir suyu 279 santimetreye kadar azaldığında şehrin bir sakini tarafından farkedilen köprü bugün 273 santimetre su altına uzanmaktadır.

İnşallah bu kadim köprü iki dost millet arsındaki bağların güçlenmesine katkı sağlayacaktır

Macaristan Kayseri Fahri Konsolosu ve Türk Macar İşadamları Derneği Başkanı Osman Şahbaz konuya ilgili şunları söyledi ” Mutluluk verici bir olaya şahitlik ediyoruz. Daha önce bir çok defa Szolnok ve Rákóczifalva şehirlerine resmi ziyaretlerde bulunarak bu mevcut köprüyü görme imkanım oldu. Osmanlı Köprüsünü Macarların yeniden ihya, inşaa ve restore edeceklerini duymak bizleri ziyadesiyle mutlu etmiştir. Bütün dünyada başarılı organizasyon ve çalışmalara imza atan Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı TİKA, bir yıldır Macaristan’da da Osmanlı dönemi eserlerini restore etmektedir. Bu değerli tarihi eserin yeniden insanlığın hizmetine kazandırılmasında emeği geçen tüm yetkililere teşekkür ediyorum. İnşallah bu kadim köprü iki dost millet arsındaki bağların güçlenmesine katkı sağlayacaktır. Ortak çalışmaların güzel neticeler verdiğini müşahade ediyoruz”.