Yaz geldi, yıllık izin dönemi başladı. Çalışanlar ve işverenler yıllık izin konusunda çok az bilgiye sahip. Dolayısıyla çalışanlar mağdur, işverenler cezalı olabiliyor.
Çalışanlar ve iş verenler yıllık izin konusunda çok az bilgiye sahip. İş veren başka yerde çalışanda para alabiliyor. İşçi ücretsiz yol izni talep edebiliyor.
Milliyet gazetesi yazarı Cem Kılıç, son yazısında çalışanların yıllık izinleriyle ilgili önemli detayları paylaştı.
“Yıllık izin, Anayasal bir hak. Çalışanlar bu haktan kendi istekleriyle bile vazgeçemez. Yıllık izin alan işçi bu sürede başka işte de çalışamaz. Aksi halde işveren izinde ödediği ücreti işçiden geri isteyebilir.
İş Kanunu’na rağmen pek çok şirkette izni 60-70 gün birikmiş çalışanların bulunduğu görülüyor. Bu izinlerin kullandırılması gerekir. İşçinin yıllık izin alabilmesi için deneme süresi dahil olmak üzere en az bir yıl çalışmış olması şart. Bazı işverenler bir yılını doldurmamış çalışanlara peşinen yıllık izin veriyor. Bunu engelleyici bir hüküm yok.
İşçiler bir önceki yıldan hak etmiş oldukları izinleri, bir sonraki yıl içerisinde kullanırlar. Bu kapsamda aynı işverene bağlı olarak; bir yıldan beş yıla kadar çalışmış işçiye 14 günden, beş yıldan fazla on beş yıldan az çalışmış işçiye 20 günden, on beş yıl ve daha fazla çalışmış işçiye 26 günden az izin verilemez.
Bu süreler asgari sürelerdir. İşveren isterse hedefleri tutturan işçilere ilave izin verebileceği gibi, toplu iş sözleşmesiyle daha uzun izinler belirlenebilir. 18 yaşından küçük ve 50 yaşından büyük işçilere 20 günden az izin verilemez.
Yıllık iznini işyerinin bulunduğu il dışında geçirecek olan işçilere, bunu belgelemeleri halinde işverenin 4 güne kadar ücretsiz izin vermesi gerekmektedir. İstanbul’da çalışan işçi iznini Bodrum’da geçirecekse işverenden gidiş ve dönüş için toplam 2 günlük ücretsiz yol izni talep edebilmektedir. İşveren bu durumda işçisinden, otel rezervasyon bilgisini isteyebilir.
İşçilerin akıllarına en çok takılan konulardan bir tanesi de, kullanılmayan yıllık izinlerin yanıp yanmadığıdır. İzinlerin yanması gibi bir durum söz konusu değil. İşçi hak ettiği yıllık izinleri kullanmamışsa, bunları ilerleyen dönemde kullanabilir. Diğer yandan, uygun olan aslında yıllık izinlerin hak edildiği dönemden sonraki yıl içerisinde tamamen kullandırılmasıdır.
