Güncel veriler…(Köşe yazısı 24.08.2019 Kayseri Star Haber Gazetesi)
DAVUT GÜLEÇ
GAZETECİ
davutgulec@hotmail.com
Bugün sizlere, tarım ve hayvancılıkta tartışılan bazı güncel verilerin ne olduğunu Türkiye İstatistik Kurumu Kayseri Bölge Müdürlüğü’nden aldığım verilerle anlatmak istiyorum.
Tarım ürünleri üretici fiyat endeksi (Tarım – ÜFE), 2019 yılı Temmuz ayında bir önceki aya göre %1,06 azalış, bir önceki yılın Aralık ayına göre %8,81, bir önceki yılın aynı ayına göre %22,83 ve on iki aylık ortalamalara göre %22,20 artış gösterdi.
Bir önceki aya göre değişim; tarım ve avcılık ürünlerinde %1,22, balıkçılıkta %0,90 azalış, ormancılık ürünlerinde %6,60 artış gerçekleşti.
Ana gruplarda bir önceki aya göre değişim; çok yıllık bitkisel ürünlerde %4,14, tek yıllık bitkisel ürünlerde %1,72 azalış, canlı hayvanlar ve hayvansal ürünlerde %1,26 artış gerçekleşti.
Alt tarım gruplarından; tahıllar, baklagiller ve yağlı tohumlar %2,86, koyun ve keçi, canlı; bunların işlenmemiş süt ve yapağıları %1,95, yağlı meyveler %0,90 artış, canlı kümes hayvanları ve yumurtalar %0,51 azalış gösterdi.
Temmuz 2019’da endekste kapsanan 87 maddeden; 5 madde bu ay endekse girerken, 43 maddenin fiyatlarında artış, 33 maddenin fiyatlarında azalış, 6 maddenin fiyatlarında ise değişim olmamıştır.
***
Toplanan inek sütü miktarı Haziran ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %1,6 azaldı. Haziran ayında ticari süt işletmeleri tarafından içme sütü üretimi 121 bin 735 ton olarak gerçekleşti ve bir önceki yılın aynı ayına göre %2,6 artış gösterdi. İnek peyniri üretimi 51 bin 742 ton ile bir önceki yılın aynı ayına göre %13,8 azaldı. Koyun, keçi, manda ve karışık sütlerden elde edilen peynir çeşitleri ise 4 bin 401 ton ile bir önceki yılın aynı ayına göre %4,1 azaldı.
Yoğurt üretimi 98 bin 271 ton ile bir önceki yılın aynı ayına göre %1,6 azaldı. Ayran üretimi ise 59 bin 130 ton ile bir önceki yılın aynı ayına göre %1,5 azalış gösterdi. Haziran ayında ticari süt işletmeleri tarafından toplanan inek sütü yağ oranı ortalama %3,3, protein oranı ise ortalama %3,2 olarak tespit edildi. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış toplanan inek sütü miktarı Haziran ayında bir önceki aya göre %0,7 arttı. Takvim etkisinden arındırılmış toplanan inek sütü miktarı Haziran ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %0,3 azaldı.
***
Tavuk yumurtası üretimi Haziran ayında bir önceki aya göre %7,9, bir önceki yılın aynı ayına göre %1,3 azaldı.
Kesilen tavuk sayısı Haziran ayında bir önceki aya göre %11,7, bir önceki yılın aynı ayına göre %6,3 azaldı. Haziran ayında kesilen hindi sayısı ise bir önceki aya göre %13,7, bir önceki yılın aynı ayına göre %30,9 azaldı.
Tavuk eti üretimi Haziran ayında bir önceki aya göre %12,8, bir önceki yılın aynı ayına göre %5,6 azaldı. Haziran ayında hindi eti üretimi ise bir önceki aya göre %14,8, bir önceki yılın aynı ayına göre %36 azaldı.
Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış seriye göre tavuk eti üretimi bir önceki aya göre %1,2 arttı. Takvim etkisinden arındırılmış seriye göre ise tavuk eti üretimi bir önceki yılın aynı ayına göre %2,1 arttı.
***
Toplam kırmızı et üretimi bir önceki çeyreğe göre %20,8 artarken, bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %4,1 oranında azaldı. Toplam kırmızı et üretimi içinde sadece kesimhanelerde üretilen kırmızı et miktarı ise 176 bin 629 ton olarak gerçekleşti.
Sığır eti üretimi bir önceki çeyreğe göre %16,9 artarken, bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %5,2 oranında azaldı. Koyun eti üretimi bir önceki çeyreğe göre %70,6, bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %11,9 oranında arttı.
***
TÜFE’de (2003=100) 2019 yılı Temmuz ayında bir önceki aya göre %1,36, bir önceki yılın Aralık ayına göre %6,44, bir önceki yılın aynı ayına göre %16,65 ve on iki aylık ortalamalara göre %19,91 artış gerçekleşti.
Ana harcama grupları itibarıyla 2019 yılı Temmuz ayında endekste yer alan gruplardan, ev eşyasında %4,24, konutta %3,10, eğlence ve kültürde %1,60 ve lokanta ve otellerde %1,42 artış gerçekleşti.
Ana harcama grupları itibariyle 2019 yılı Temmuz ayında endekste düşüş gösteren bir diğer grup ise %1,11 ile gıda ve alkolsüz içecekler oldu.
TÜFE’de, bir önceki yılın aynı ayına göre ev eşyası %25,41, lokanta ve oteller %19,85, alkollü içecekler ve tütün %19,23 ve gıda ve alkolsüz içecekler %18,21 ile artışın yüksek olduğu diğer ana harcama gruplarıdır.
İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE’de 2019 yılı Temmuz ayında bir önceki aya göre %2,04, bir önceki yılın Aralık ayına göre %6,72, bir önceki yılın aynı ayına göre %17,53 ve on iki aylık ortalamalara göre %19,07 artış gerçekleşti. Temmuz 2019’da endekste kapsanan 418 maddeden; 48 maddenin ortalama fiyatlarında değişim olmazken, 264 maddenin ortalama fiyatlarında artış, 106 maddenin ortalama fiyatlarında ise düşüş gerçekleşti.
