Yapı izin, katı yakıt, sektörel güven.. (Köşe yazısı 26.02.2020 Kayseri Star Haber Gazetesi)
DAVUT GÜLEÇ
GAZETECİ
davutgulec@hotmail.com
Yapı İzin İstatistikleri
Türkiye’de Belediyeler tarafından verilen yapı ruhsatlarının 2019 yılında bir önceki yıla göre, bina sayısı %48,3, yüzölçümü %52,4, değeri %43,8, daire sayısı %53,9 azaldı.
Kayseri’ de ise Yapı Ruhsatı verilen binaların 2019 yılı Ocak-Aralık ayları toplamında; yapıların toplam yüzölçümü 2 186 418 m² iken; bunun 1 375 089 m² si (%62,9) konut, 338 531 m² si (%15,5) konut dışı ve 472 798 m² si (%21,6) ise ortak kullanım alanı olarak gerçekleşti. Bu binaların aynı dönemde, yapıların toplam yüzölçümü 3 684 252 m² iken; bunun 2 406 672 m² si (%65,3) konut, 507 289 m² si (%13,8) konut dışı ve 770 291 m² si (%20,9) ise ortak kullanım alanı olarak oldu.
Türkiye İstatistik kurumu Kayseri Bölge Müdürlüğünden aldığım verilere göre; Türkiye genelinde Belediyeler tarafından verilen yapı ruhsatlarının 2019 yılında bir önceki yıla göre, bina sayısı %48,3, yüzölçümü %52,4, değeri %43,8, daire sayısı %53,9 azaldı.
Yapı ruhsatı verilen yapıların 2019 yılında toplam yüzölçümü 70,5 milyon m2 iken; bunun 34,4 milyon m2’si konut, 23,2 milyon m2’si konut dışı ve 12,9 milyon m2’si ortak kullanım alanı olarak gerçekleşti.
Yapı ruhsatı verilen yapıların 2019 yılında kullanma amacına göre 45,1 milyon m2 ile en yüksek paya iki ve daha fazla daireli ikamet amaçlı binalar sahip oldu. Bunu 6,1 milyon m2 ile kamu eğlence, eğitim, hastane veya bakım kuruluşları binaları izledi.
Belediyeler tarafından verilen yapı kullanma izin belgelerinin 2019 yılında bir önceki yıla göre, bina sayısı %26,6, yüzölçümü %14,5, daire sayısı %17,8 azalırken, değeri %0,2 arttı.
Yapı kullanma izin belgesi verilen yapıların 2019 yılında toplam yüzölçümü 149,3 milyon m2 iken; bunun 85,0 milyon m2’si konut, 33,2 milyon m2’si konut dışı ve 31,1 milyon m2’si ortak kullanım alanı olarak gerçekleşti.
Yapı kullanma izin belgesi verilen yapıların 2019 yılında kullanma amacına göre 114,1 milyon m2 ile en yüksek paya iki ve daha fazla daireli ikamet amaçlı binalar sahip oldu. Bunu 9,9 milyon m2 ile toptan ve perakende ticaret binaları izledi.
***
Katı Yakıtlar
Linyit(1) satılabilir üretimi bir önceki yılın aynı ayına göre %13,5, Ocak-Aralık döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre %0,02 artarken bir önceki aya göre %4,8 azaldı.
Taşkömürü satılabilir üretimi bir önceki yılın aynı ayına göre %12,8, Ocak-Aralık döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre %8,6 ve bir önceki aya göre ise %2,3 arttı.
Taşkömürü koku satılabilir üretimi bir önceki yılın aynı ayına göre %0,4, Ocak-Aralık döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre %1,6 azalırken, bir önceki aya göre %4,4 arttı.
Taşkömürü ithalatı bir önceki yılın aynı ayına göre %6,2 artarken, Ocak-Aralık döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre %2,8 ve bir önceki aya göre %9,2 azaldı.
Taşkömürü koku ithalatı bir önceki yılın aynı ayına göre %265 arttı. Ocak-Aralık döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre %18,4 azalırken, bir önceki aya göre ise %370,7 arttı.
Üretilen katı yakıtların teslimatları karşılama oranı(2) Ocak-Aralık döneminde %102,2 ile en yüksek linyitte gerçekleşti. Bu oran taşkömürü kokunda %90,2 iken taşkömüründe %3,2 olarak hesaplandı.
Katı yakıtların teslimat yerlerine göre dağılımı incelendiğinde; Aralık ayında taşkömürü teslimatının %61,2’si termik santrallere, %11,8’i kok tesislerine, %7,2’si demir-çelik haricindeki sanayiye yapılırken, linyit teslimatının %86,7’si termik santrallere ve %8,4’ü demir-çelik haricindeki sanayiye yapıldı. Taşkömürü kokununda ise en fazla teslimat %97,6 ile demir-çelik sanayine yapıldı.
***
Sektörel Güven Endeksleri
Mevsim etkilerinden arındırılmış güven endeksi Şubat ayında bir önceki aya göre; hizmet sektöründe %3,4 artarken, perakende ticaret sektöründe %2,0 ve inşaat sektöründe ise %5,7 azaldı.
Mevsim etkilerinden arındırılmış hizmet sektörü güven endeksi Ocak ayında 95,2 iken, Şubat ayında %3,4 oranında artarak 98,5 değerini aldı. Hizmet sektöründe bir önceki aya göre, gelecek üç aylık dönemde hizmetlere olan talep beklentisi endeksi %4,0 artarak 105,7 oldu. Son üç aylık dönemde iş durumu endeksi %3,2 artışla 95,1 değerini aldı. Son üç aylık dönemde hizmetlere olan talep endeksi ise %2,9 artarak 94,6 oldu.
Mevsim etkilerinden arındırılmış perakende ticaret sektörü güven endeksi Şubat ayında %2,0 oranında azalarak 102,9 değerini aldı. Perakende ticaret sektöründe bir önceki aya göre, mevcut mal stok seviyesi endeksi %3,0 azalarak 107,8 oldu. Gelecek üç aylık dönemde iş hacmi-satışlar beklentisi endeksi %0,6 azalarak 105,0 değerini, son üç aylık dönemde iş hacmi satışlar endeksi ise %2,4 azalarak 95,7 değerini aldı.
Mevsim etkilerinden arındırılmış inşaat sektörü güven endeksi bir önceki ayda 78,9 iken, Şubat ayında %5,7 oranında azalarak 74,5 değerini aldı. İnşaat sektöründe bir önceki aya göre, gelecek üç aylık dönemde toplam çalışan sayısı beklentisi endeksi %5,1 azalarak 88,5 oldu. Alınan kayıtlı siparişlerin mevcut düzeyi endeksi ise %6,5 azalarak 60,4 değerini aldı.
İnşaat sektöründe Şubat ayında girişimlerin %35,2’si faaliyetleri kısıtlayan herhangi bir faktörün olmadığını, %64,8’i ise faaliyetlerini kısıtlayan en az bir temel faktör bulunduğunu belirtti. İnşaat sektöründe faaliyetleri kısıtlayan en önemli temel faktörlerden; “finansman sorunları” Ocak ayında %48,5 iken Şubat ayında %42,1, “talep yetersizliği” Ocak ayında %36,1 iken Şubat ayında %34,7 ve “hava şartları” Ocak ayında %15,5 iken Şubat ayında %18,3 oldu.