Yakıtlar ve topluluklar.. (Köşe yazısı 01.06.2018 Kayseri Star Haber Gazetesi)

DAVUT GÜLEÇ

GAZETECİ

davutgulec@hotmail.com

Son dönemlerde özellikle katı yakıt kullanımı ‘doğalgaz’ ile azaldı. Ancak, şehir merkezlerinde ferdi ‘doğalgaz ucuz’, ortak kullanımda ‘pahalı’, diğer yerleşim merkezlerinde ise gelirin düşük olması, kendi yakacaklarını çeşitli şekillerde temin etme ile ‘katı yakıt’ kullanımı ise daha yaygın.

Türkiye İstatistik Kurumu Kayseri Bölge Müdürlüğü’nden aldığım son iki veri sık bu köşede ele almadığım  istatistikler. Bunlardan biri ‘katı yakıtlar’ diğeri ile ‘Opera, Bale, Orkestra, Koro ve Topluluklar’ a yönelik kültür-sanat etkinlikleri.

Önce Katı yakıtlara bakalım.

Katı yakıtların 2018 yılı Mart ayı toplam satılabilir üretim miktarlarına bakıldığında; taşkömürünün 88 bin 558 ton, linyitin 6 milyon 961 bin 683 ton ve taşkömürü kokunun 383 bin 282 ton, teslimat miktarlarına bakıldığında ise; taşkömürünün 2 milyon 539 bin 244 ton, linyitin 6 milyon 774 bin 289 ton ve taşkömürü kokunun 468 bin 385 ton olarak gerçekleştiği görüldü.

Üretilen katı yakıtların teslimatları karşılama oranı⁽³⁾ %3,5 ile en düşük taşkömüründe gerçekleşti. Bu oran taşkömürü kokunda %81,8 iken linyitte %102,8 olarak hesaplandı.
Katı yakıtların teslimat yerlerine göre dağılımı incelendiğinde; taşkömürü teslimatının %53,6’sı termik santrallere, %19,6’sı kok tesislerine, %7’si demir-çelik haricindeki sanayiye yapılırken linyit teslimatının %90,8’i termik santrallere ve %6,3’ü demir-çelik haricindeki sanayiye yapıldı. Taşkömürü kokunun ise %97’si demir-çelik sanayine sevk edildi.

Opera, Bale, Orkestra, Koro ve Topluluklar

Türkiye genelinde 2017 yılında Opera ve Bale Genel Müdürlüğü’ne bağlı opera ve bale gösterisi 6 ilde yapıldı. Diğer taraftan, Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü’ne bağlı 6 orkestra, 13 koro ve 9 topluluk faaliyet gösterdi.
Opera ve bale seyirci sayısı 2016-2017 sezonunda, 2015-2016 sezonuna göre %3,1 artarak 281 bin 69 oldu. Opera ve bale salonlarında oynanan eser sayısı 2016-2017 sezonunda, 2015-2016 sezonuna göre %16,5 artarak 198 oldu.
Sezonlar itibarıyla karşılaştırıldığında; 2016-2017 sezonunda, 2015-2016 sezonuna göre opera ve bale salonlarında gösteri sayısı %1 azalarak 678 oldu.
Orkestra, koro ve topluluklarda izleyici sayısı 2016-2017 sezonunda, 2015-2016 sezonuna göre %11,3 azalarak 411 bin 60 oldu. Orkestra izleyici sayısı geçen sezona göre %11,8 azalarak 137 bin 367’ye, koro izleyici sayısı %15,8 azalarak 61 bin 837’ye, topluluk izleyici sayısı ise %9,5 azalarak 211 bin 956’ya düştü.
Orkestraların yaptıkları gösteri sayısı, 2016-2017 sezonunda 2015-2016 sezonuna göre %8,9 azalarak 195 oldu.
Orkestra izleyici sayısı 2016-2017 sezonunda orkestra gösterisi yapılan 6 ilden Antalya’da %21,1 artarken, İzmir’de  %47,6 azaldı.
Sezonlar itibarıyla karşılaştırıldığında; 2016-2017 sezonunda, 2015-2016 sezonuna göre koroların yaptıkları gösteri sayısı %5,9 artarak 179 oldu.
Koro izleyici sayısı, 2016-2017 sezonunda koro gösterisi yapılan 10 il arasında Diyarbakır’da %747,6 Sivas’ta %50, İzmir’de %45,8 arttı. Aynı dönemde izleyici sayısının en çok azaldığı iller %52,7 ile Bursa, %45 ile Samsun ve %38,1 ile Şanlıurfa oldu.
Toplulukların yaptıkları gösteri sayısı 2016-2017 sezonunda, 2015-2016 sezonuna göre %41,2 artarak 192 oldu.
Topluluk izleyicisi, 2016-2017 sezonunda topluluk gösterisi yapılan 5 il arasında %110,6 artışın yaşandığı İstanbul haricindeki illerde azaldı. İzleyici sayısı Edirne’de %39,7, Ankara’da %16,1, Konya’da %18,9 ve İzmir’de %54,8 azaldı.
Opera ve balelerde 2016-2017 sezonunda görev yapan sanatçı sayısı, 2015-2016 sezonuna göre %2,2 arttı. Opera ve Bale Genel Müdürlüğü’ne bağlı opera ve balelerde, 2016-2017 sezonunda, misafir sanatçılar dahil 2 bin 498 sanatçı görev yaptı. Bu sayının %44,7’sini kadın sanatçılar oluşturdu.
Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü’ne bağlı orkestra, koro ve topluluklarda 2016-2017 sezonunda bin 448 sanatçı görev aldı. Bu sayının 375’ini orkestralarda, 667’sini korolarda ve 406’sını topluluklarda görev yapan sanatçılar oluşturdu. Orkestralarda görev yapan sanatçıların %41,1’ini, korolarda görev yapan sanatçıların %39,1’ini ve topluluklarda görev yapan sanatçıların %28,6’sını kadın sanatçılar oluşturdu.