Son verilerden…(Köşe yazısı 29.06.2018 Kayseri Star Haber Gazetesi)
DAVUT GÜLEÇ
GAZETECİ
davutgulec@hotmail.com
Türkiye’nin ekonomik verileri halen tartışılıyor. Bende sizlere bu konuda, Türkiye İstatistik Kurumu Kayseri Bölge Müdürlüğü’nden aldığım son verileri paylaşmak istiyorum.
İnşaat Maliyet Endeksi
İnşaat maliyet endeksi (İME), 2018 yılı Nisan ayında bir önceki aya göre %2,03, bir önceki yılın aynı ayına göre %19,91 arttı. Bir önceki aya göre malzeme endeksi %2,66, işçilik endeksi %0,67 arttı. Ayrıca, bir önceki yılın aynı ayına göre malzeme endeksi %22,01, işçilik endeksi %15,54 arttı.
Bina inşaatı maliyet endeksi, bir önceki aya göre %1,69, bir önceki yılın aynı ayına göre %19,25 arttı. Bir önceki aya göre malzeme endeksi %2,23, işçilik endeksi %0,57 arttı. Ayrıca, bir önceki yılın aynı ayına göre malzeme endeksi %21,18, işçilik endeksi %15,37 arttı.
Bina dışı yapılar için inşaat maliyet endeksi, bir önceki aya göre %3,15, bir önceki yılın aynı ayına göre %22,15 arttı. Bir önceki aya göre malzeme endeksi %4,01, işçilik endeksi %1,06 arttı. Ayrıca, bir önceki yılın aynı ayına göre malzeme endeksi %24,72, işçilik endeksi %16,18 arttı.
Ekonomik Güven Endeksi
Ekonomik güven endeksi Haziran ayında bir önceki aya göre %3,3 oranında azalarak 93,5 değerinden 90,4 değerine düştü. Ekonomik güven endeksindeki düşüş, reel kesim (imalat sanayi), hizmet, perakende ticaret ve inşaat sektörü güven endekslerindeki düşüşlerden kaynaklandı.
Haziran ayında reel kesim (imalat sanayi) güven endeksi 102,5 değerine, hizmet sektörü güven endeksi 91,2 değerine, perakende ticaret sektörü güven endeksi 94,4 değerine ve inşaat sektörü güven endeksi 75,3 değerine geriledi. Haziran ayında tüketici güven endeksi ise 70,3 değerine yükseldi.
Sektörel Güven Endeksleri
Mevsim etkilerinden arındırılmış hizmet sektörü güven endeksi Mayıs ayında 92 iken, Haziran ayında %0,8 oranında azalarak 91,2 değerine düştü. Hizmet sektörü güven endeksindeki bu azalış; son üç aylık dönemde “iş durumunun” iyileştiğini, “hizmetlere olan talebin” arttığını değerlendiren girişim yöneticisi sayısının azalmasından kaynaklandı. Gelecek üç aylık dönemde “hizmetlere olan talebin” artacağını bekleyen girişim yöneticisi sayısı ise arttı.
Hizmet sektöründe bir önceki aya göre; iş durumu ve hizmetlere olan talep endeksleri sırasıyla %5,6 ve %3,3 azalırken, hizmetlere olan talep beklentisi endeksi %5,5 arttı.
Mevsim etkilerinden arındırılmış perakende ticaret sektörü güven endeksi Haziran ayında %2,8 oranında azalarak 94,4 değerine geriledi. Perakende ticaret sektörü güven endeksindeki bu düşüş; son üç aylık dönemde “iş hacmi-satışların” arttığını ve “mevcut mal stok seviyesinin” mevsim normallerinin altında olduğunu değerlendiren girişim yöneticisi sayısının azalmasından kaynaklandı. Gelecek üç aylık dönemde “iş hacmi-satışların” artacağını bekleyen girişim yöneticisi sayısı ise arttı.
Perakende ticaret sektöründe bir önceki aya göre; iş hacmi-satışlar ve mevcut mal stok seviyesi endeksleri sırasıyla %9,3 ve %3,1 azalırken, iş hacmi-satışlar beklentisi endeksi %3,4 arttı.
Mevsim etkilerinden arındırılmış inşaat sektörü güven endeksi bir önceki ayda 77,2 iken, Haziran ayında %2,4 oranında azalarak 75,3 değerine düştü. İnşaat sektörü güven endeksindeki bu azalış; “alınan kayıtlı siparişlerin mevcut düzeyini” mevsim normalinin üzerinde değerlendiren ve gelecek üç aylık dönemde “toplam çalışan sayısında” artış bekleyen girişim yöneticisi sayısının azalmasından kaynaklandı.
İnşaat sektöründe bir önceki aya göre; alınan kayıtlı siparişlerin mevcut düzeyi ve toplam çalışan sayısı beklentisi endeksleri sırasıyla %5,1 ve %0,4 azaldı
Kültürel İstihdam
Ülkemizde 2017 yılında kültürel istihdam bir önceki yıla göre %4,4 artarak 614 bin kişi oldu.
Erkekler 2017 yılında kültürel istihdamın %51,5’ini, kadınlar ise %48,7’sini oluşturdu.
Yaş gruplarına göre bakıldığında, kültürel istihdamda olanların %64,8’i 30-54 yaş grubunda, %27,7’si 15-29 yaş grubunda, %7,5’i ise 55 ve daha yukarı yaş grubunda yer aldı.
Kültürel istihdamda olanların %46,6’sını lise altı eğitimliler, %33,4’ünü yükseköğretim, %20’sini ise lise ve dengi meslek okulu mezunu olanlar oluşturdu.
Kültürel istihdamda olanların, %58,6’sı ücretli, maaşlı veya yevmiyeli çalışırken, %41,4’ü işveren, kendi hesabına veya ücretsiz aile işçisi olarak çalıştı. Kültürel istihdamda olanların %71,5’i tam zamanlı çalışırken, %28,7’si yarı zamanlı çalıştı. Kültürel istihdamda yer alan kişilerin haftalık ortalama normal çalışma süresi 38,8 saat oldu.
Kültürel istihdamın %87,1’ini kültürel meslek alanlarında, %12,9’unu ise diğer meslek alanlarında çalışanlar oluşturdu. Kültürel mesleki alanlarına bakıldığında kültürel istihdamda olanların %45,8’i el sanatları çalışanları, %14,3’ü mimar, planlamacı ve tasarımcılar olarak, %8,8’i ise yaratıcı sanatçılar ve sahne sanatçıları olarak çalıştı.
Kültürel istihdamın %32,7’sini kültürel faaliyet alanlarında, %67,3’ünü ise diğer faaliyet alanlarında çalışanlar oluşturdu. Kültürel faaliyet alanlarına göre “Mimarlık ve uzmanlaşmış tasarım faaliyetleri”nde çalışanların toplam kültürel istihdam içindeki payı %10,4, “yaratıcı sanatlar, gösteri sanatları ve eğlence faaliyetleri”nde çalışanların payı %7,7, “Programcılık, yayıncılık ve haber ajanslarının faaliyetleri”nde çalışanların payı ise %4,4 oldu.
