Sektörel güven ve sanayi…(Köşe yazısı 27.07.2017 Kayseri Star Haber Gazetesi)
DAVUT GÜLEÇ
GAZETECİ
davutgulec@hotmail.com
Bugün Türkiye İstatistik Kurumu Kayseri Bölge Müdürlüğü’nden aldığım üç önemli verileri sizlere aktarmak istiyorum.
Sektörel Güven Endeksleri
Mevsim etkilerinden arındırılmış hizmet sektörü güven endeksi Haziran’da 98,8 iken, Temmuz’da %5 artarak 103,7 değerine yükseldi. Hizmet sektörü güven endeksindeki bu artış; son üç aylık dönemde “iş durumunun” iyileştiğini, “hizmetlere olan talebin” arttığını değerlendiren ve gelecek üç aylık dönemde “hizmetlere olan talebin” artacağını bekleyen girişim yöneticisi sayısının artmasından kaynaklandı.
Hizmet sektöründe bir önceki aya göre; iş durumu, hizmetlere olan talep ve hizmetlere olan talep beklentisi endeksleri sırasıyla %6,3, %7,2 ve %2,2 arttı.
Mevsim etkilerinden arındırılmış perakende ticaret sektörü güven endeksi Temmuz’da %6,6 oranında artarak 107,3 değerine yükseldi. Perakende ticaret sektörü güven endeksindeki bu yükseliş; son üç aylık dönemde “iş hacmi-satışların” arttığını değerlendiren ve gelecek üç aylık dönemde “iş hacmi-satışların” artacağını bekleyen girişim yöneticisi sayısının artmasından kaynaklandı. “Mevcut mal stok seviyesinin” mevsim normallerinin altında olduğunu değerlendiren girişim yöneticisi sayısı ise azaldı.
Perakende ticaret sektöründe bir önceki aya göre; iş hacmi-satışlar ve iş hacmi-satışlar beklentisi endeksleri sırasıyla %14,6 ve %6,2 artarken, mevcut mal stok seviyesi endeksi %0,5 azaldı.
Mevsim etkilerinden arındırılmış inşaat sektörü güven endeksi bir önceki ayda 86,7 iken, Temmuz’da %1,4 oranında azalarak 85,5 değerine düştü. İnşaat sektörü güven endeksindeki bu azalış; “alınan kayıtlı siparişlerin mevcut düzeyini” mevsim normalinin üzerinde değerlendiren ve gelecek üç aylık dönemde “toplam çalışan sayısında” artış bekleyen girişim yöneticisi sayısının azalması etkili oldu.
İnşaat sektöründe bir önceki aya göre; alınan kayıtlı siparişlerin mevcut düzeyi ve toplam çalışan sayısı endeksleri sırasıyla %1,2 ve %1,5 azaldı.
Yıllık Sanayi ve Hizmet İstatistikleri
Yıllık Sanayi ve Hizmet İstatistikleri (YSHİ) araştırması kapsamında girişimler 527 farklı sınıfta faaliyet gösterdi. CR4’e göre 103 sınıfta çok yüksek, 72 sınıfta yüksek, 118 sınıfta orta, 234 sınıfta ise düşük derecede yoğunlaşma vardı.
Yoğunlaşma düzeyleri; CR4 < 30 ise düşük derecede yoğunlaşma, 30 ≤ CR4 <50 ise orta derecede yoğunlaşma, 50 ≤ CR4 <70 ise yüksek derecede yoğunlaşma, CR4 ≥ 70 ise çok yüksek derecede yoğunlaşma olarak belirlendi.
İmalat sanayi sektöründeki sınıfların %33’ünde düşük derecede yoğunlaşma, %24,1’inde orta ve %18,3’ünde yüksek derecede yoğunlaşma olduğu görüldü. İmalat sanayi sınıflarının %24,6’sında ise yoğunlaşma çok yüksek derecede oldu.
Toptan ve perakende ticaret sektöründeki sınıfların %65,9’unda, İnşaat sektöründeki sınıfların %81,8’inde düşük, Madencilik ve taş ocakçılığındaki sınıfların %35,7’sinde, Ulaştırma ve depolama sektöründeki sınıfların %31,8’inde çok yüksek yoğunlaşma gözlemlendi.
Toptan ve perakende ticaret sektörü sınıflarının %20,9’unda, Madencilik ve taş ocakçılığındaki sınıfların %14,3’ünde orta derecede yoğunlaşma oldu. Ulaştırma ve depolama sektöründeki sınıfların %9,1’inde ise yüksek derecede yoğunlaşma olduğu görüldü.
Sanayi Ciro Endeksi..
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış sanayinin alt sektörleri (2010=100 temel yıllı) incelendiğinde; 2017 yılı Mayıs ayında bir önceki aya göre madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi %12,7 ve imalat sanayi sektörü endeksi %0,5 azaldı.
Takvim etkisinden arındırılmış sanayinin alt sektörleri (2010=100 temel yıllı) incelendiğinde; 2017 yılı Mayıs ayında bir önceki yılın aynı ayına göre madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi %18,1 ve imalat sanayi sektörü endeksi %26,3 arttı.
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış ana sanayi grupları (MIGs) incelendiğinde, 2017 yılı Mayıs ayında bir önceki aya göre en fazla azalış %8,7 ile enerjide gerçekleşti.
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış imalat sanayi alt sektörleri incelendiğinde, 2017 yılı Mayıs ayında bir önceki aya göre en fazla azalış %58,7 ile diğer ulaşım araçlarının imalatında gerçekleşti. Bu azalışı %9,5 ile temel eczacılık ürünlerinin ve eczacılığa ilişkin malzemelerin imalatı ve %7,4 ile kok kömürü ve rafine edilmiş petrol ürünleri imalatı takip etti.
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış imalat sanayi alt sektörleri incelendiğinde, 2017 yılı Mayıs ayında bir önceki aya göre en yüksek artış %14,5 ile deri ve ilgili ürünlerin imalatında gerçekleşti. Bu artışı %11,8 ile makine ve ekipmanların kurulumu ve onarımı ve %9,5 ile tütün ürünleri imalatı takip etti.
