Türkiye’de ekmek israfı giderek artıyor. Bu israfın önüne geçmek için alınan önlemlerde, toplumun yeterince bilinçli olmaması nedeniyle önlenemiyor.
Sarıoğlan Belediyesi, ekmek israfının önlenmesi, bayat ekmekler ile diğer un mamullerinin çöpe gitmemesi için önemli kavşaklarla, yerleşim merkezlerinin yoğun olduğu bölgelere ekmek kutuları koydu. Bu kutularda toplanan bayat ekmeklerle, diğer un mamulleri, belediye ekipleri tarafından toplanarak yaban av hayatı için yol kenarlarına yem olarak bırakılıyor.
Sarıoğlan Belediye Başkanı Ali Osman Yıldız, herkesin tüketebileceği ve ihtiyacı kadar ekmek almasını, ekmeğin israf edilerek kesinlikle çöpe atılmamasını istedi. Türkiye’de yapılan istatistiklere göre üretilen her 10 ekmekten birinin çöpe gittiğine dikkat çeken başkan Yıldız ‘Bu israfa hep birlikte dur demeliyiz. Zor kazanan, kolay tüketen, gösteriş ve tüketim toplumu olmaktan kurtulmalıyız. Bu israfın yine de çöpe gitmemesi için bayat ekmek kutuları koyuyoruz. Daha sonra ekiplerimiz bu kutulardaki ekmek ve diğer un mamullerini alarak yem olarak arazilere bırakıyor’ dedi.
ACI AMA GERÇEK
Sağlık Bakanlığı’nca hazırlanan ‘sağlıklı beslenme ve gıda israfı’ konulu raporda, ekmek israfının ulaştığı vahim boyut gözler önüne seriliyor. Türkiye, ürettiği her 10 ekmeğin 1’ini israf ediyor.
Sağlık Bakanlığı Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı’nca hazırlanan raporda; Türkiye’de her gün üretilen 120 milyon ekmeğin yaklaşık 12 milyonunun israf edildiğine işaret edilerek, bunun ekonomiye zararının günlük 2.6 milyon YTL olduğu kaydedildi.
Raporda; ekmeğin ülkemizde vazgeçilmez besin maddelerinin başında yer aldığı vurgulanarak; raf ve saklama süresi kısa olan ekmeğin, sağlıklı olarak saklanması ve tüketimi konularında uyarılara yer verildi.
Raporda ekmek israfıyla ilgili çarpıcı rakamlar da yer alıyor. Buna göre; ülkemizde her yıl yaklaşık 44 milyar adet ekmek üretiliyor. Bu ekmeklerin yüzde 16’sı evlerde olmak üzere, yaklaşık 40 milyar adeti tüketiliyor ve 4 milyar adeti de israf ediliyor.
Türk halkı her yıl ekmeğe 7 milyar dolar para ödüyor. İsraf edilen ekmeğin ekonomik kaybı ise yıllık 700 milyon doları buluyor. 3 büyük ilde günlük ekmek israfı 750 milyar lirayı buluyor. Ekmek israfında başı İstanbul çekiyor. Bu ilimizde günde 2 milyon ekmek israf edilirken, Ankara ve İzmir’de heba olan ekmek sayısı 600 bin. Düşük gelir gruplarında ekmek tüketimi fazla, ancak israf az oluyor. Gelir düzeyi arttıkça, ekmek tüketimi azalıyor ancak israf artıyor.
Ekmeğin çöpe atılmasında en önemli faktörün bayatlaması olduğu belirtilen raporda, ekmeğin uygun koşullarda saklanmaması nedeniyle bayatladığı ve bu durumun ülke ekonomisine de büyük zarar verdiğinin altı çizildi. Raporda, ekmek israfında yüzde 70 oranı ile yemekhaneli işyerleri, hastane, yatılı okul, öğrenci yurdu, otel ve lokantaların ilk sırada yer aldığına vurgu yapılarak, ekmek israfının önlenmesi konusunda kamuoyuna yönelik şu uyarılarda bulunuldu:
“Toplu tüketim yerleri olan; hastane, yatılı okul, askeri birlik ve öğrenci yemekhanelerinde ‘ekmek israfı önleme planları’nın acilen hayata geçirilmesi gerekiyor.
Üretimin talebe göre planlanması, raf ömrü uzun kaliteli ekmek üretimi, ekmeğin fırında veya satış yerinde uygun koşullarda korunması, ekmeğin pişirilmesi ile satışı arasındaki sürenin en aza indirilmesi, ekmeğin poşetlenmesi, küçük gramajlarda ekmek üretimi, toplu yemek tüketim yerlerinde ekmeğin dilimlenmiş veya küçük yuvarlak ekmek olarak verilmesi, orta derecede bayatlamış ekmeklerin düşük fiyattan satılması, ekmek israfına dur demek için alınacak önlemlerden bazılarıdır.”
Sağlık Bakanlığı’nca hazırlanan ‘gıda israfı’ konulu raporda; ekmek israfını ve yol açtığı ekonomik kayıpları azaltma noktasında, ev hanımlarına önemli görevler düştüğü belirtilerek,
“ Evlere ihtiyaçtan fazla ekmek alınmamalı, evlerde ekmek poşette saklanmalı, uzun süreli saklama amaçlanıyorsa ekmeğin derin dondurucuda ve poşet içerisinde bayatlamadığı unutulmamalıdır” denildi.
