MİYOMLAR KISIRLIK NEDENİ OLABİLİR

Kadın genital siteminin en sık rastlanan iyi huylu tümörlerinin başında miyomlar görülmektedir. Halk arasında ‘rahim içi ur’ olarak bilinen miyomlar tedavi edilmediğinde kısırlığa neden olabilir.

Memorial Kayseri Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölümü’nden Op. Dr. Kıvanç Şahin, kadın kısırlığında önemli rol oynayan miyomlar hakkında bilgi verdi.

Miyomlar genellikle iyi huylu

Miyomlar kadın genital sisteminin en sık rastlanan iyi huylu tümörleridir. 35-45 yaşlarındaki kadınların yaklaşık %30’unda görülmektedir. Yaşla birlikte ortaya çıkma sıklığı da artar. Miyomlar, rahmin düz kas hücrelerinden köken almaktadır. Rahim alınması ameliyatlarının %35’i miyomlar nedeniyledir ve bu nedenle miyomlar jinekolojik cerrahide çok büyük önem taşımaktadır. Miyomların %99’u ise iyi huylu olarak seyretmektedir.

Miyom oluşumu birçok nedene bağlı

Miyom oluşumunda genetik yatkınlığın yanı sıra günlük yaşam alışkanlıkları da önemli rol oynamaktadır. Kesin olarak bilinmese de en çok östrojen hormonu üzerinde durulmaktadır. Miyom oluşmasına sebep olabilecek risk faktörleri arasında; siyah ırk, canlı doğum yapmama, adet yaşının normalden erken olması, beslenme, obezite, alkol, hipertansiyon ve ailesel yatkınlık yer almaktadır. Yaşla birlikte sıklığı artar, fakat ergenlikten önce ve menopozdan sonra ender olarak görülür.

Miyomlar farklı belirtilerle ortaya çıkabilir

Miyomların büyük bölümü hastada herhangi bir şikayete yol açmaz. Hastalar genellikle süresi uzamış ve kanama miktarı artmış adet kanaması şikayeti ile doktora başvurur. Sık tuvalete çıkma, idrar kaçırma ya da tam idrarını boşaltamama, ağrı, karında aşırı büyüme, cinsel ilişki sırasında ağrı miyomun neden olduğu şikayetlerdir. Kısırlık tedavisi gören ancak tedaviden başarı sağlanamayan hastalarda miyomların alınması düşünülebilir. Miyomlar, rahim yatağının yapısını bozarak sperm geçişini engelleyip rahimi döllenme için uygunsuz hale getirebilir.

Rahim içindeki miyomlar gebeliği engelleyebilir

Rahimin dış tarafına doğru büyüyen (subseröz) miyomlar genellikle kısırlık konusunda problem yaratmaz ve kadının üreme yeteneğini olumsuz etkilemez. Ancak rahimin iç kısmındaki boşluğa yani gebeliğin yerleştiği alana doğru büyüyen miyomlar, gebelik elde edilme ihtimalini önemli ölçüde azaltmaktadır. Rahim duvarının içerisinde büyüyen içeriye veya dışarıya uzanım göstermeyen miyomlar küçük ise gebelik oluşumunu olumsuz etkilemez. Ancak bunların 5 cm’den büyük olanları, gebeliğe engel teşkil edebilir.

Gebelerde düşük yapma riskini artırır

Gebelikte de miyomlara sık rastlanmaktadır. Miyomlar, gebelikte düşük yapma oranlarını artırmakla birlikte normal doğumu engelleyebilmektedir. Kırmızı dejenerasyon denen bir duruma yol açabilir ve neticesinde şiddetli ağrıya sebep olurlar. Doğumdan sonra genelde büyüklükleri azalmaktadır. Sezaryen endikasyonu konulmuş hastalara ameliyat sırasında kanamayı artırdığı için miyom alınması ameliyatı önerilmez. Hatta miyomu olan hastalara bu amaçla sezaryen yapmak çok tehlikelidir.

Hızlı büyüyen miyomlarda cerrahi müdahale gerekir

Fizik muayene ve ultrason ile miyomların tanısı konulmaktadır. Miyomların %0.1 oranında kötü huylu olma ihtimalleri nedeniyle hızlı büyüyen miyomlarda mutlaka cerrahi gerekir. Hastada herhangi bir şikayet olmasa bile miyomlar yılda 2 kez ultrason ve muayene ile takip edilmelidir. Miyomlar farklı şekillerde ameliyatlarla tedavi edilebilir. Geçmiş yıllarda miyomu olan hastaların öncelikle rahminin alınması söz konusuyken, günümüzde açık ya da kapalı cerrahi tekniklerle yalnızca miyomlar alınmakta bu sayede rahim korunmaktadır. Miyomlar,  ameliyat sonrası 5 yıl içinde %40- 50 oranında tekrarlayabilir. Ameliyat olduktan sonra yeniden miyom sorunu yaşayan hastaların %25’inde, ameliyata başvurulmaktadır.