Mehter tamam sıra semazende.(Köşe yazısı 24.05.2018 Kayseri Star Haber Gazetesi)

DAVUT GÜLEÇ

GAZETECİ

davutgulec@hotmail.com

Benim bu köşe yazılarımı yakından takip edenler çok iyi bilir. Mehteran, semazen, semah, folklor gibi ekiplerin ticari amaçla ‘şov’larına bir çeki düzen getirilmesini çok dillendirdim. Bu konuda tepkimi çok sert gösterdim.

Kayseri’den zamanında Malatya’ya giden Vali Mustafa Yıldırım’a, bir Cuma günü Kocasinan Belediyesi’nin Kurşunlu cami yanında yaptırdığı abdesthaneli tuvalet açılışına katılmasına, düzenlenen törende uzun süre mehteranın çalmasına ‘yakışmadı Vali’ diyerek yazmıştım. Bu köşe yazım nedeniyle kendisiyle bir süre konuşmamıştık sonrasında ‘Aslında sen haklıydın’ diyerek gönlümü almıştı.

Gazetecilik mesleğindeki 44 yılın büyük bölümünü, şehirleri, liderleri, bazı önemli açılışları çalıştığım Ulusal gazete ve televizyon muhabirliği ve temsilciliğinde yaptım, yapıyorum.

Bu süre içinde en çok eleştirdiğim konulardan biri, mehteran bölüğü, semazenler, semah ve diğer folklorik ekiplerin,  çoğu ticari amaçlı katıldıkları yerlerdeki durumları olmuştu.

Hatta bunu ‘Mehteran, semazen, semah ekipleri bu kadar ayağa düşmemeli’ demiştim.

‘Gerçek Devletçilik, Milliyetçilik yürekten yaşansa buna kimse izin vermez’ demiştim.

Niye demiştim bunu?

Mehteran, semazen, semah ve diğer folklor ekibinde bulunan çoğu Üniversiteli ya da kendilerinin kurduğu gruplar, toplantıların şekline göre bir giyiniyor bir soyunuyor, bir eline kılıç alıyor bir kaşık, bir iki ileri bir geri yapıyor bir kıvırtıyor, bir Allah diyor bir yakışmayan Ankara havasında oynuyor.

Şimdi Mehteran ekiplerine, tuvalet, dondurmacı, bilmem ne açılışlarında, uğurlama törenlerinde, olur-olmaz gelip-gidenlerde gösterilerine tepkiler artınca bir standart getirildi.

Yeni getirilen standart ile devleti ve orduyu temsil eden bir musiki grubu olan mehter takımlarının tarihi yapısına ve felsefesine uygun bir düzende oluşturulması ve hizmet vermesi hedeflendi.  Yeni standart ile Mehteran takımları üç sınıfa ayrıldı. Buna göre ticari amaçla kurulan üçüncü sınıf mehteran takımları bundan böyle kesinlikle resmi temsillerde görev alamayacak.

Yurtiçi ve yurt dışındaki resmi temsillerde birinci sınıf mehter takımları, ikinci sınıf mehter takımları da bulundukları bölgelerdeki milli bayramlarda, resmi açılışlarda ve festivallerde görev alabilecek.

Hürriyet’ten Eray Görgülü bu mehteranla ilgili yeni standartları ele aldı.

Buna göre, Uluslararası festival ve fuarlar ile yurt dışında düzenlenecek olan Türk haftalarına davet edilen veya katılmak isteyen 2’nci ve 3’üncü sınıf mehterlerin talepleri üst kurul tarafından değerlendirilerek temsil kabiliyeti olanlara izin verilecek. Uluslararası askeri festivallerde ise yalnızca TSK Mehteran Birliği görevlendirilecek.

Mehterin yürüyüş düzeni ise önde çorbacıbaşı, onun hemen arkasından birinci sırada zırhlı muhafızlar, ikinci sırada üçerli kolda sancaklar, üç, dört ve beşinci sırada tuğlar, altıncı sırada zırhlı muhafızlar ardından sırasıyla mehterbaşı, çevganiler, zurnazenler, boruzenler, nakkarezenler, zilzenler, davulzenler ve köszen ile kös taşıyıcıları şeklinde olacak.

Mehter takımlarından klasik Türk müziği makamlarının ve usullerinin kullanıldığı mehter müziği formuna uygun peşrev, saz semaisi, ilahi, nakış, murabba, kahramanlık türküleri ile hamasi havalar ve marşlar icra edebilmesi beklenecek.

En az 18 eser icra edebilmesi istenen mehter takımlarının çalması gereken eserler ise şunlar olacak: Hüseyni Peşrevi, Rast Peşrevi, Tekbir ve Cenk Marşı, Fatih Marşı, Sancak Marşı, Devlet Marşı, Hicaz Hümayun Peşrevi, İhtiyatlar Silah Çatmış, Estergon Kal’ası, Buna Er Meydanı Derler, Mehter Vuruyor, Plevne Marşı, Şehzade Süleyman Marşı, Genç Osman, Mehterhane-i Hakan-i Marşı, Ordu Marşı, Hücum Marşı. Gülbank.

Personelin Türk müziği makam, usul ve nota bilgisine sahip olması gerekecek.

Birinci sınıf mehterlerde çorbacıbaşı ve mehterbaşı konservatuvar veya üniversitelerin müzik bölümlerinden mezun olanlardan seçilirken, icracı personelin konservatuvar veya üniversitelerin müzik bölümleri ile güzel sanatlar lisesi veya müzik eğitimi veren eğitim veya öğretim kurumları mezunu olması gerekecek.

Mehterde görevli personel, yetenekli bir sese veya mehter sazlarından birini iyi derecede icra edebilme yeteneğine sahip olurken, sakal bırakamayacak. Görevlilerin bıyık veya takma bıyığı da tarihi dokuya uygun ve abartıdan uzak olacak. Mehterde görevli personelin el yüz ve boyun bölgesinde ise görülebilir şekilde dövme bulunmayacak. Umarım bu da siyasi malzeme yapılmazda uygulanır.

Darısı diğer, semazen, semah ve folklor ekiplerine.