MASK..(Köşe yazısı 18.09.2019 Kayseri Star Haber Gazetesi)

DAVUT GÜLEÇ

GAZETECİ

davutgulec@hotmail.com

Tüm Dünya terör, ülke, şehir ve toplumsal güven ile ilgili önemli yatırımlar yapıyor. Bazı alınan önlemler yetersiz kalırken, ‘özel hayata müdahale’ gibi yeni tartışmalara yelken açıyor.

Bir dönem insanlarda ‘form 5’ tedirginliği olmuştu. Sonra Adrese Dayalı nüfus sistemi ile bu ortadan kalktı. Suriyeli ve Doğu Türkistanlıların gelmesi, düzensiz ve kaçak göçmenlerin çoğalmasından sonra her adreste oturanlar doğru mu, içinde kimler kalıyor, kaçaklar, hainler, teröristler var mı, yok mu bilinmediği için yeni uygulamalarda gündemde.

İçişleri bakanlığı  bu konu da her adrese tek bir tuşla ulaşılabilecek yerli ve milli dijital dönüşüm altlığı ‘Mekansal Adres Kayıt Sistemi’ (MAKS)’ı tanıttı.

Bakan Süleyman Soylu, MAKS projesinden beklentilerinin yüksek olduğunu belirterek, bunun Türkiye’yi modern, gelişmiş ülkeler potasına biraz daha yaklaştıracak, hemen her vatandaşa dokunacak vizyon bir proje olduğunu söyledi. Geçmişte ülke zenginlikleri anlatılırken yer altı ve yer üstü doğal kaynaklarından, üzüm, incir, fındık üretiminde dünyanın önde gelen ülkelerinden biri olduğundan bahsedildiğini hatırlatarak, bugün ülkelerin gücünün toprağında var olanlarla değil, o ülke insanlarının ürettikleriyle oluştuğunu dile getirdi.

Türkiye’nin uzun yıllar doğal kaynak ihraç edip mamul ürün alan bir ülke konumunda olduğunu, teknoloji üretmeden oldukça uzakta bulunduğunu aktaran Soylu, 21. yüzyılın başından itibaren ülkedeki değişimin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın hem gençleri, hem de yerli ve milli teknolojileri önceleyen anlayışından destek alarak, Türkiye’nin üretim yapısını bambaşka bir noktaya taşıdığını söyledi.

Türkiye’nin bugün teknoparklarının sayısını arttırma peşinde koşan, Ar-Ge harcamalarını arttıran, milli savunma sanayinde dışa bağımlılık oranını yüzde 80’lerden yüzde 32’ye çeken, 2002’de yok mesabesinde olan savunma sanayi ihracatını 2,2 milyar dolar seviyesine getiren, kendi tasarım tüfeğini, helikopterini üreten, dışarıya satan, yazılım sektöründe önemli başarılara imza atan bir hale evrildiğini ifade ederek, Bakanlık olarak iç güvenlikte yürüttükleri çeşitli faaliyetlerin yanı sıra özellikle dijital altyapılar noktasında oldukça önemli projelere imza attıklarını vurguladı. Şunları söyledi.

“Özellikle jandarma ve emniyet teşkilatımız arasında 14 Mart 2018 tarihinde imzaladığımız bir protokolle parmak izi sorgu sistemlerinin karşılıklı olarak paylaşıma açılması projesine değinmek isterim, her iki kurumun da parmak izi sorgu sistemlerini ve takip ettikleri olay bilgilerini karşılıklı sorgulamaya açtık ve bunun neticesinde bugüne kadar 15 bin 587 olay çözüme kavuştu ve 15 bin 448 şüpheliye ulaşıldı. 2011’de Hakkari Çukurca’da bir binbaşı ve 8 erimizin şehit edilmesi olayının failleri bu sayede yakalandı. Keza Gümüşhane Kürtün’de Karadeniz bölgesine sızmaya çalışırken etkisiz hale getirilen bir teröristten alınan veriler de yine bu paylaşım protokolümüz sayesinde 9 faili meçhul terör olayının aydınlatılmasını sağladı.”

Bakanlık tarafından dijital alanda yapılan çalışmaları da anlatan Bakan Soylu, kurulan dijital altyapıyla talep ve şikayetleri, onlara verilen cevapları veri tabanına eklediklerini, bunları modern yöntemlerle ve yapay zeka uygulamalarıyla analiz ettiklerini, buradan çıkan sonuçlardan Bakanlık faaliyetlerinde ve politikalarında istifade ettiklerini dile getirdi. Soylu, verdikleri tüm hizmetlerde artık dijital memnuniyet anketleri gerçekleştireceklerini belirterek böylece hem hizmetlerin kalite ve verimliliğinin, hem de memnuniyetin ölçüleceğini ifade etti.

Süleyman Soylu, kadına yönelik şiddet olaylarına acil müdahaleyi sağlayan KADES adlı mobil uygulamanın bulunduğuna değinerek, bu uygulamayı indiren kişi sayısının 182 bin 795 olduğu bilgisini verdi.

Mekansal Adres Kayıt Sistemi’nin çok büyük, kapsamı geniş, daha da genişlemeye müsait, kamu yönetiminde pek çok alana hizmet sunabilecek, vizyon proje olarak tarif edebilecek önemli bir proje olduğunu vurgulayan Bakan Süleyman Soylu, şu bilgileri verdi.

”En temel tarifiyle, elimizde kişilere bağlı veri olarak bulunan adres bilgilerinin, coğrafi bilgi sistemleri ile mekanlara giydirilmesi, koordinatlarla tanımlanmış yapılara ait farklı veri setleri oluşturulması ve bu bilgilerin analiz yapmak üzere işlenebilmesi, ilgili kurumlarla paylaşılabilir hale getirilmesidir. ASELSAN ile birlikte gerçekleştirdiğimiz ve bana göre bilginin iki boyutlu halden üç boyutlu hale geçtiği MAKS projesi kapsamında şu ana kadar 29 ilde, 17 milyon adres, yaklaşık 8,3 milyon yapı, 438 yetkili idare mekansal hale getirilmiştir. 2015 sonunda ASELSAN’la aramızda imzalanan projenin maddi büyüklüğü 440 milyon liradır. 2019 sonu için nüfus bakımından ülkemizin yüzde 44,5’ine, yüzölçümü bakımında da yüzde 35’ine ulaşmayı hedefliyoruz. Projenin tamamlanması da inşallah 2020 yılının sonunda gerçekleşecektir. Bu projeden beklentilerimiz, kamu hizmetlerindeki verimlilik artışımız, hizmetleri ve yatırımları planlarken daha doğru analizler yapabilme imkanına kavuşmamız, afet, yangın ve diğer acil durumlarda, asayiş olaylarında müdahale sürelerinin kısalması ve devletin herhangi bir konuda politika belirlerken, sahadaki fotoğrafı daha detaylı, daha sağlıklı görebilmesi, haliyle daha sağlıklı, doğru karar verebilmesidir.”

Soylu, afetlere karşı alınacak tedbirlerin planlamasından, uyuşturucu ile mücadele önlemlerine, yangınlara müdahaleden sosyal projelerin planlanmasına kadar pek çok konuda MAKS projesinin, kamu görevlilerinin en önemli rehberi olacağını ifade ederek, “Bu projeden hem vatandaşımıza hem de devlet bütçesine yansıyacak ciddi anlamda para ve zaman tasarrufu bekliyoruz.” dedi.

Projenin 112 acil çağrı merkezindeki çalışana da, yangına müdahale eden itfaiye personeline de rehber olacağını belirten Soylu, konuşmasını şöyle tamamladı.

“MAKS projesi ayrıca coğrafyamızda yaşanan göç konusundaki adımlarımızda bize yardımcı olacağı gibi bilhassa düzensiz göçle mücadelede de önemli katkılar sunacaktır. Suç ve suçluyla mücadelede koordinasyonun arttırılması, sosyal politikalarda yerel düzeye inebilmenin kolaylaştırılması, imar ve mimari estetik açısından yerleşim yerlerinin planlanmasında kolaylık sağlaması, kent ve kentleşme ile ilgili projelere yerel ve bölgesel açıdan katkı sunması, bu projeden beklediğimiz diğer çıktılardır. MAKS projesi beklentilerimizin yüksek olduğu ve bu güzel ülkeyi modern, gelişmiş ülkeler potasına biraz daha yaklaştıracak, hemen her vatandaşımıza dokunacak bir projedir. “