İstatistikler (4) (Köşe yazısı 05.09.2017 Kayseri Star Haber Gazetesi)
DAVUT GÜLEÇ
GAZETECİ
davutgulec@hotmail.com
Bir bayramı ve uzun tatilini; acısıyla, tatlısıyla geride bıraktık. Çoğu kişi halen bu tatilin etkisinde olduğu için ben köşeme Türkiye İstatistik Kurumu Kayseri Bölge Müdürlüğü’nün üç verisiyle devam edeceğim.
Ekonomik güven endeksi
Ekonomik güven endeksi Ağustos ayında bir önceki aya göre %2,5 oranında artarak 103,4 değerinden 106 değerine yükseldi. Ekonomik güven endeksindeki artış, inşaat sektörü, reel kesim (imalat sanayi), hizmet sektörü ve perakende ticaret sektörü güven endekslerindeki artışlardan kaynaklandı.
Ağustos ayında inşaat sektörü güven endeksi 88,3 değerine, reel kesim (imalat sanayi) güven endeksi 110,2 değerine, hizmet sektörü güven endeksi 105,4 değerine ve perakende ticaret sektörü güven endeksi 108,5 değerine yükseldi. Ağustos ayında tüketici güven endeksi ise 71,1 değerine geriledi.
Tüketici güven endeksi
Türkiye İstatistik Kurumu ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası işbirliği ile yürütülen tüketici eğilim anketi sonuçlarından hesaplanan tüketici güven endeksi, Ağustos ayında bir önceki aya göre %0,3 oranında azaldı; Temmuz ayında 71,3 olan endeks Ağustos ayında 71,1 oldu.
Hanenin maddi durum beklentisi endeksi Ağustos ayında aynı düzeyde kalarak 91,9 olarak gerçekleşti. Bu durum, hane halklarının gelecek 12 aylık döneme ilişkin maddi durum beklentisinde bir önceki aya göre önemli bir değişiklik olmamasından kaynaklandı.
Genel ekonomik durum beklentisi endeksi Temmuz ayında 95,7 iken, Ağustos ayında %2,3 oranında artarak 97,9 değerine yükseldi. Bu artış, gelecek 12 aylık dönemde genel ekonomik durumun daha iyi olacağı yönünde beklentisi olan tüketicilerin oranının bir önceki aya göre arttığını göstermektedir.
İşsiz sayısı beklentisi endeksi
İşsiz sayısı beklentisi endeksi bir önceki aya göre %2,6 oranında azalarak Ağustos ayında 72,4 oldu. Bu azalış, gelecek 12 aylık dönemde işsiz sayısında düşüş bekleyenlerin azalmasından kaynaklandı.
Tasarruf etme ihtimali endeksi %4 oranında azaldı. Temmuz ayında 23,3 olan endeks, Ağustos ayında 22,4 değerine düştü. Bu düşüş, tüketicilerin gelecek 12 aylık dönemde tasarruf etme ihtimallerinin bir önceki aya göre azaldığını göstermektedir.
Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı 2017 yılı Mayıs döneminde geçen yılın aynı dönemine göre 330 bin kişi artarak 3 milyon 225 bin kişi oldu. İşsizlik oranı ise 0,8 puanlık artış ile %10,2 seviyesinde gerçekleşti. Aynı dönemde; tarım dışı işsizlik oranı 0,9 puanlık artış ile %12,2 olarak tahmin edildi. Genç nüfusta (15-24 yaş) işsizlik oranı 2,4 puanlık artış ile %19,8 olurken,15-64 yaş grubunda bu oran 0,8 puanlık artış ile %10,4 olarak gerçekleşti.
İstihdam edilenlerin sayısı 2017 yılı Mayıs döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre 621 bin kişi artarak 28 milyon 488 bin kişi, istihdam oranı ise 0,2 puanlık artış ile %47,7 oldu.
Bu dönemde, tarım sektöründe çalışan sayısı 37 bin, tarım dışı sektörlerde çalışan sayısı 584 bin kişi arttı. İstihdam edilenlerin %19,6’sı tarım, %18,9’u sanayi, %7,5’i inşaat, %54’ü ise hizmetler sektöründe yer aldı. Önceki yılın aynı dönemi ile karşılaştırıldığında tarım sektörünün istihdam edilenler içindeki payı 0,3 puan, sanayi sektörünün payı 0,4 puan, inşaat sektörünün payı 0,2 puan azalırken, hizmet sektörünün payı 0,9 puan arttı.
İşgücü 2017 yılı Mayıs döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre 950 bin kişi artarak 31 milyon 713 bin kişi, işgücüne katılma oranı ise 0,5 puan artarak %53 olarak gerçekleşti. Aynı dönemler için yapılan kıyaslamalara göre; erkeklerde işgücüne katılma oranı 0,1 puanlık artışla %72,6, kadınlarda ise 1 puanlık artışla %33,9 olarak gerçekleşti.
Mevsim etkilerinden arındırılmamış temel işgücü göstergeleri
Mayıs 2017 döneminde herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna bağlı olmadan çalışanların oranı, bir önceki yılın aynı dönemine göre 0,4 puan artarak %34,2 olarak gerçekleşti. Tarım dışı sektörde kayıt dışı çalışanların oranı ise bir önceki yılın aynı dönemine göre 0,6 puanlık artışla %22,4 oldu.
Maliye Bakanlığı tarafından derlenen verilere göre, 2017 yılı II. döneminde toplam kamu istihdamı 2016 yılının aynı dönemine göre %0,8 oranında azalarak 3 milyon 590 bin kişi olarak gerçekleşti.
Mevsim etkilerinden arındırılmış istihdam bir önceki döneme göre 44 bin kişi artarak 27 milyon 914 bin kişi olarak tahmin edildi. İstihdam oranı değişim göstermeyerek %46,7 oldu.
Mevsim etkilerinden arındırılmış işsiz sayısı bir önceki döneme göre 9 bin kişi artarak 3 milyon 560 bin kişi olarak gerçekleşti. İşsizlik oranı değişim göstermeyerek %11,3 oldu.
Mevsim etkilerinden arındırılmış işgücüne katılma oranı bir önceki döneme göre değişim göstermeyerek %52,6 olarak gerçekleşti. Ekonomik faaliyete göre istihdam edilenlerin sayısı, tarım sektöründe 17 bin, sanayi sektöründe 14 bin, hizmet sektöründe 70 bin kişi artarken, inşaat sektöründe 58 bin kişi azaldı.