Hizmet sektörü, sektörde mevcut ve gelecek döneme ilişkin iyimserlik-kötümserlik için sınır oluşturan 100 puan barajını, Temmuz ayında aştı. Perakende ticaret ve Reel kesim güveninde de artış yaşanan Temmuz’da tüketici güveni ise düşüşünü sürdürdü.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan Sektörel Güven Endeksleri, 0-200 aralarında değer alabiliyor. Sektörel güven endekslerinin 100’den büyük olması, sektörün mevcut ve gelecek döneme ilişkin iyimserliğini, 100’den küçük olması ise kötümserliğini gösteriyor.
TÜİK’in Sektörel Güven Endeksleri Temmuz 2015 verilerine göre, mevsimsel etkilerden arındırılmış hizmet sektörü güven endeksi Temmuz ayında, Haziran ayındaki 99.34 değerinden %1,4 artışla 100.69 değerine yükseldi. Böylece iyimserlik sınırını aşan sektördeki artış; gelecek üç aylık dönemde “hizmetlere olan talebin” artacağını bekleyen girişim yöneticisi sayısının artmasından kaynaklandı.
Hizmet sektöründe bir önceki aya göre, hizmetlere olan talep beklentisi endeksi %4,9 artarken, iş durumu ve hizmetlere olan talep endeksleri sırasıyla %1,1 ve %0,3 azaldı.
Mevsim etkilerinden arındırılmış perakende ticaret sektörü güven endeksi de Temmuz ayında bir önceki aya göre %0,7 oranında artarak 104.45 değerine yükseldi. Sektör güvenindeki bu artış; “mevcut mal stok seviyesinin” mevsim normallerinin altında olduğunu değerlendiren ve gelecek üç aylık dönemde “iş hacmi-satışların” artacağını bekleyen girişim yöneticisi sayısının artmasından kaynaklandı.
Perakende ticaret sektöründe bir önceki aya göre; mevcut mal stok seviyesi ve iş hacmi-satışlar beklentisi endeksleri sırasıyla %1,7 ve %5,1 artarken, iş hacmi-satışlar endeksi %5,1 azaldı.
Mevsim etkilerinden arındırılmış inşaat sektörü güven endeksi ise bir önceki ayda 84.71 düzeyindeyken, Temmuz ayında %2,8 gerileyerek 82.33 değerine düştü. Sektörde bir önceki aya göre; alınan kayıtlı siparişlerin mevcut düzeyi endeksi %4,4 ve toplam çalışan sayısı beklentisi endeksi %1,7 azaldı.
Reel kesim güveni de arttı
Merkez Bankası tarafından açıklanan Reel Kesim Güven Endeksi de Temmuz ayında, bir önceki aya göre 0.5 puan artarak 105.4 düzeyine çıktı. Mevsimsellikten arındırılmış reel kesim güven endeksi ise bir önceki aya göre 1.4 puan artarak 102.9 puana yükseldi.
Merkez Bankası’ndan yapılan açıklamada, “Genel gidişat, mevcut mamul mal stoku miktarı, sabit sermaye yatırım harcaması, son üç aydaki toplam sipariş miktarı ve mevcut toplam sipariş miktarı endeksi artış; gelecek üç aydaki üretim miktarı, gelecek üç aydaki toplam istihdam miktarı ve gelecek üç aydaki ihracat sipariş miktarına ilişkin değerlendirmeler endeksi azalış yönünde etkiledi” denildi.
Tüketici güveninde erime
Hizmet ve perakende ticaret sektörleri ile reel kesimdeki güven artışına karşılık, tüketici güveninde düşüş sürüyor. Haziran ayında 66,45 puan olan Tüketici Güven Endeksi, Temmuz ayında %2,7 oranında gerileyerek 64,66 değerini aldı.
Hanenin maddi durum beklentisi endeksi, Temmuz’da bir önceki aya göre %0,4 oranında arttı ve Haziran ayında 87,92 olan endeks değeri 88,24’e yükseldi. Bu artış, gelecek 12 aylık dönemde hanenin maddi durumunun daha iyi olacağını bekleyenlerin oranının artmasından kaynaklandı.
Haziran ayında 89,48 olan genel ekonomik durum beklentisi endeksi ise %5,8 oranında azalarak, Temmuz ayında 84,33 oldu. Bu azalış, gelecek 12 aylık dönemde genel ekonomik durumun daha iyi olacağı yönünde beklentisi olan tüketicilerin sayısının bir önceki aya göre azaldığını ortaya koydu.
İşsiz sayısı beklentisi endeksi de bir önceki aya göre %7,2 oranında azalarak, Temmuz ayında 63,89 değerine düştü. Bu düşüş, gelecek 12 aylık dönemde işsiz sayısında artış bekleyenlerin oranındaki artıştan kaynaklandı.
Haziran ayında 19,53 olan tasarruf etme ihtimali endeksi, Temmuz’da %13,7 oranında artışla 22,20 değerine yükseldi. Bu artış, tüketicilerin gelecek 12 aylık dönemde tasarruf etme ihtimallerinin bir önceki aya göre arttığını gösterdi.
TÜİK ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası işbirliği ile yürütülen aylık tüketici eğilim anketi sonuçlarından hesaplanan tüketici güven endeksi de, 0-200 aralığında değer alabiliyor. Endeksin 100’den büyük olması tüketici güveninde iyimser durumu, 100’den küçük olması tüketici güveninde kötümser durumu gösteriyor.
