Güncel veriler.. Kadınlarımız..(2) (Köşe yazısı 22.03.2017 Kayseri Star Haber Gazetesi)
DAVUT GÜLEÇ
GAZETECİ-HİSF KAYSERİ TEMSİLCİSİ
davutgulec@hotmail.com
Özellikle herkesi ilgilendiren bizi ve ülkemizi yakından ilgilendiren istatistiki verilerle ilgili paylaşımlarım nedeniyle kutlayanlara teşekkür ederek ‘kadınlarımızla’ devam ediyorum.
Türkiye’de geçen yıl, erkek nüfus 40 milyon 43 bin 650, kadın nüfus 39 milyon 771 bin 221 kişi oldu. Yani nüfusun %50,2’si erkek %49,8’i kadın. Kadınların daha uzun yaşaması nedeniyle 65 ve daha yukarı yaş grubunda kadınların lehine. Bu yaş grubundaki nüfusun %43,9’u erkek, %56,1’i kadın.
Hayat tablolarına göre 2015’te doğuşta beklenen yaşam süresi, Türkiye geneli için toplamda 78, erkeklerde 75,3 ve kadınlarda 80,7 yıl. Genel olarak kadınlar erkeklerden 5,4 yıl fazla yaşıyor.
25 ve daha yukarı yaşta olan ve okuma yazma bilmeyen toplam nüfus oranı %5,4 iken bu oran erkeklerde %1,8, kadınlarda %9. Lise ve dengi okul mezunu olan 25 ve daha yukarı yaştakilerin toplam nüfus içindeki oranı %19,5. Bu oran erkeklerde %23,5, kadınlarda %15,6. Yüksekokul veya fakülte mezunu olan toplam nüfus oranı %15,5. Erkeklerde bu oran %17,9 kadınlarda %13,1.
Hanehalkı işgücü araştırması sonuçlarına göre; Türkiye’de 15 ve daha yukarı yaştaki nüfus içerisinde istihdam oranı %46. Erkeklerde %65, kadınlarda ise %27,5. 28 AB ülkesinde kadın istihdam oranının en yüksek ülke %74 ile İsveç, en düşük %42,5 ile Yunanistan. Ortalama kadın istihdam oranı %60,4. Erkek istihdam oranı en yüksek %79’la Hollanda, en düşük %59,3 ile Yunanistan. Erkek istihdam oranı %70,8.
Hanehalkı işgücü araştırması sonuçlarına göre; Türkiye’de 15 ve daha yukarı yaştaki nüfus içerisinde işgücüne katılma oranı %51,3, Bu oran erkeklerde %71,6, kadınlarda ise %31,5.
Kadınların eğitim seviyesi yükseldikçe işgücüne daha fazla katıldıkları görüldü. Okuryazar olmayan kadınların işgücüne katılım oranı %16,1, lise altında %26,6, lise mezunlarında %32,7, mesleki veya teknik lise mezunlarında %40,8, yükseköğretim mezunlarında %71,6.
Kadınların çalışmasını uygun bulanların oranı toplamda %84,9. Erkeklerde bu oran %78,1, kadınlarda %91,5. İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflamasına göre, kadınların çalışmasını uygun gören en yüksek oran %90,6 ile Ege. En düşük %71,5 ile Güneydoğu Anadolu.
Yükseköğretim mezunu kadınların yıllık ortalama esas iş gelirleri 29 bin 238 TL. Lise mezunlarında 16 bin 124, bir okul bitirmeyen kadınlarda 8 bin 528 TL.
Evlilik deneyimi yaşamış 15 ve daha yukarı yaştaki tüm bireylerde ilk evlilikler %37,5 ile en çok 20-24 yaş aralığında. İlk evliliğini 20-24 yaş aralığında yapan erkeklerin oranı %41,3, kadınlarda %34,3. Eşler arasındaki anlaşmazlıkta erkeklerin %75,3’ü, kadınların %66,2’si seslerini yükselterek/bağırarak tepki verdi. Erkeklerin %55,1’i, kadınların ise %64,2’si ise sessiz kaldı. Erkeklerin %3,6’sı, kadınların ise %2,4’ü eşlerine fiziksel şiddet uyguladı. Eşlere fiziksel şiddet uygulama oranı en yüksek olan bölge Güneydoğu Anadolu (Gaziantep, Adıyaman, Kilis, Şanlıurfa, Diyarbakır, Mardin, Batman, Şırnak, Siirt.) Bu bölgede erkeklerin %8,6’sı, kadınların %7,5’i eşlerine fiziksel şiddet uyguladı. Erkeklerde fiziksel şiddet uygulama oranının en düşük %1,7 ile Ege (İzmir, Aydın, Denizli, Muğla, Manisa, Afyonkarahisar, Kütahya, Uşak.) Kadınlarda bu oran %0,7 ile Doğu Marmara (Bursa, Eskişehir, Bilecik, Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova.)
Kadınların yemek pişirme, bulaşık yıkama, çamaşır yıkama, ev temizliği ve ütü yapmak gibi sürekliliği olan ev işlerini yaptığı, erkeklerin ise tamir, boya badana, fatura yatırma gibi başlangıcı ve sonu belli olup görünürlüğü fazla olan işleri yaptığı gözlendi. Türkiye genelinde yemek yapma işini %91,2 ile kadınlar yaparken, erkeklerde bu oran %8,8. Evin boya badana işi %80,4 erkekler,%19,6 kadınlarda.
Geçen yıl mutlu olduğunu beyan eden bireylerin oranı %61,3. Erkeklerde oran %58,1,kadınlarda %64,5. Toplamda evlilerin %64,7’si, hiç evlenmemişlerin %57,3’ü, eşi ölmüşlerin %50,9’u, boşanmışların ise %32,5’i mutlu. Evli erkeklerin %60,8’i, evli kadınların ise %68,3’ü, hiç evlenmemiş erkeklerin %54,5’i, hiç evlenmemiş kadınların ise %62,1’i, boşanmış erkeklerin %29’u, boşanmış kadınların %35,5’i, eşi ölmüş erkeklerin %53,1’i, eşi ölmüş kadınların ise %50,5’i mutlu.
Yaşadıkları çevrede gece yalnız yürürken kendilerini güvensiz hissedenlerin oranı toplamda %26,2 iken bu oran erkeklerde %15,2, kadınlarda %37. Erkeklerin %71’i, kadınların ise %47,5’i yaşadıkları çevrede kendilerini güvende hissetti. Evde yalnız otururken kendilerini güvensiz hissedenlerin oranı toplamda %7,9, erkeklerde %4,5, kadınlarda %11,2. Erkeklerin %86,7’si, kadınların ise %76’sı evde yalnız otururken kendilerini güvende hissetti.
Ölüm vakalarının nedenleri arasında ilk sırada %40,3 ile dolaşım sistemi, %20 ile iyi ve kötü huylu tümörler, %11,1 ile solunum sistemi hastalıkları yer aldı. Kadınlarda ilk sırada %44,3 ile dolaşım sistemi, %15,5 ile iyi ve kötü huylu tümörler, %10,1 ile solunum sistemi hastalıkları. Erkeklerde ölüm nedeni sıralaması benzer olup, ilk sırada %36,8 ile dolaşım sistemi, %23,9 ile iyi ve kötü huylu tümörler, %11,9 ile solunum sistemi hastalıkları yer aldı.
Türkiye Büyük Millet Meclisindeki kadın milletvekili oranı 1935 yılında %4,5 iken, 81 yıl sonra bu oran %14,7’ye yükseldi. Türkiye’de bakan sayısı 2016 yılında 27 olup bunların sadece biri kadın. Ülkemizde 2009 yılı yerel seçimlerinde kadın belediye başkanı %0,9 iken 2014 yılı yerel seçimlerinde bu %2,9. Kadın muhtar oranı 2009 yılı yerel seçimlerinde %2,3 iken 2014 yılı yerel seçimlerinde bu oran %2.
