Ekonomik bazı veriler…(Köşe yazısı 23.07.2017 Kayseri Star Haber Gazetesi)

DAVUT GÜLEÇ

GAZETECİ

davutgulec@hotmail.com

Türkiye’nin  bazı ekonomik verileri ile ilgili daha çok  istatistiki bilgi paylaşmamı istiyorsunuz. Bende mümkün olduğunca aralara serpiştirerek gündemden de uzaklaşmak istemiyorum.

Türkiye İstatistik Kurumu Kayseri Bölge Müdürlüğü’nden aldığım bazı veriler.

İşgücü İstatistikleri

Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı 2017 yılı Nisan döneminde geçen yılın aynı dönemine göre 463 bin kişi artarak 3 milyon 287 bin kişi oldu. İşsizlik oranı ise 1,2 puanlık artış ile  %10,5 seviyesinde gerçekleşti. Aynı dönemde; tarım dışı işsizlik oranı 1,4 puanlık artış ile %12,4 olarak tahmin edildi. Genç nüfusta (15-24 yaş) işsizlik oranı 3,8 puanlık artış ile %19,8 olurken,15-64 yaş grubunda bu oran 1,2 puanlık artış ile %10,7 olarak gerçekleşti.
İstihdam edilenlerin sayısı, bir önceki yılın Nisan dönemine göre 519 bin kişi artarak 28 milyon 157 bin kişi, istihdam oranı ise değişim göstermeyerek %47,2 oldu. Bu dönemde, tarım sektöründe çalışan sayısı 32 bin kişi azalırken, tarım dışı sektörlerde çalışan sayısı 550 bin kişi arttı. İstihdam edilenlerin %18,9’u tarım, %19,1’i sanayi, %7,8’i inşaat, %54,3’ü ise hizmetler sektöründe yer aldı. Bir yıllık karşılaştırmada tarım sektörünün istihdam edilenler içindeki payı 0,5 puan, sanayi sektörünün payı 0,4 puan azaldı. İnşaat sektörünün payı 0,3 puan, hizmet sektörünün payı 0,7 puan arttı.
İşgücü son bir yılda 982 bin kişi artarak 31 milyon 444 bin kişi, işgücüne katılma oranı ise 0,7 puan artarak %52,7 olarak gerçekleşti. Kıyaslamaya göre; erkeklerde işgücüne katılma oranı 0,4 puanlık artışla %72,3, kadınlarda ise 0,8 puanlık artışla %33,4 olarak gerçekleşti.
Mevsim etkilerinden arındırılmamış temel işgücü göstergeleri
Nisan 2017 döneminde herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna bağlı olmadan çalışanların oranı, bir önceki yılın aynı dönemine göre 0,4 puan artarak %33,9. Tarım dışı sektörde kayıt dışı çalışanların oranı ise bir yılda 0,6 puanlık artışla %22,5 oldu. Mevsim etkilerinden arındırılmış istihdam bir önceki döneme göre 81 bin kişi artarak 27 milyon 885 bin kişi olarak tahmin edildi. İstihdam oranı 0,1 puanlık artış ile %46,7 oldu.Mevsim etkilerinden arındırılmış işsiz sayısı bir önceki döneme göre 60 bin kişi azalarak 3 milyon 550 bin kişi olarak gerçekleşti. İşsizlik oranı 0,2 puanlık azalış ile %11,3 oldu.
Mevsim etkilerinden arındırılmış işgücüne katılma oranı bir önceki döneme göre 0,1 puanlık azalış ile %52,6 olarak gerçekleşti. Ekonomik faaliyete göre istihdam edilenlerin sayısı, tarım sektöründe 39 bin,  kişi azalırken, sanayi sektöründe 26 bin, inşaat sektöründe 17 bin, hizmet sektöründe 76 bin kişi arttı.

Tüketici güven endeksi 71,3 oldu
Türkiye İstatistik Kurumu ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası işbirliği ile yürütülen tüketici eğilim anketi sonuçlarından hesaplanan tüketici güven endeksi, Temmuz ayında bir önceki aya göre %1,9 oranında arttı; Haziran ayında 70 olan endeks değeri Temmuz ayında 71,3 oldu.
Hanenin maddi durum beklentisi endeksi bir önceki aya göre %2,1 oranında artarak Temmuz ayında 91,9 oldu. Bu artış, gelecek 12 aylık dönemde hanenin maddi durumunun daha iyi olacağını bekleyenlerin artmasından kaynaklandı.
Genel ekonomik durum beklentisi endeksi Haziran ayında 97,3 iken, Temmuz ayında %1,6 oranında azalarak 95,7 değerine düştü. Bu azalış, gelecek 12 aylık dönemde genel ekonomik durumun daha iyi olacağı yönünde beklentisi olan tüketicilerin sayısının bir önceki aya göre azaldığını göstermektedir.
İşsiz sayısı beklentisi endeksi bir önceki aya göre %5,2 oranında artarak Temmuz ayında 74,4 oldu. Bu artış, gelecek 12 aylık dönemde işsiz sayısında düşüş bekleyenlerin artmasından kaynaklandı.
Tasarruf etme ihtimali endeksi %5,8 oranında arttı. Haziran ayında 22,1 olan endeks, Temmuz ayında 23,3 değerine yükseldi. Bu artış, tüketicilerin gelecek 12 aylık dönemde tasarruf etme ihtimallerinin bir önceki aya göre arttığını göstermektedir.

Sanayi ciro endeksi bir önceki aya göre 0,9% azaldı
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış sanayinin alt sektörleri (2010=100 temel yıllı) incelendiğinde; 2017 yılı Mayıs ayında bir önceki aya göre madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi %12,7 ve imalat sanayi sektörü endeksi %0,5 azaldı.
Takvim etkisinden arındırılmış sanayinin alt sektörleri (2010=100 temel yıllı) incelendiğinde; 2017 yılı Mayıs ayında bir önceki yılın aynı ayına göre madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi %18,1 ve imalat sanayi sektörü endeksi %26,3 arttı.
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış ana sanayi grupları (MIGs) incelendiğinde, 2017 yılı Mayıs ayında bir önceki aya göre en fazla azalış %8,7 ile enerjide gerçekleşti.
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış imalat sanayi alt sektörleri incelendiğinde, 2017 yılı Mayıs ayında bir önceki aya göre en fazla azalış %58,7 ile diğer ulaşım araçlarının imalatında gerçekleşti. Bu azalışı %9,5 ile temel eczacılık ürünlerinin ve eczacılığa ilişkin malzemelerin imalatı ve %7,4 ile kok kömürü ve rafine edilmiş petrol ürünleri imalatı takip etti.
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış imalat sanayi alt sektörleri incelendiğinde, 2017 yılı Mayıs ayında bir önceki aya göre en yüksek artış %14,5 ile deri ve ilgili ürünlerin imalatında gerçekleşti. Bu artışı %11,8 ile makine ve ekipmanların kurulumu ve onarımı ve %9,5 ile tütün ürünleri imalatı.

Süt ve Süt Ürünleri Üretimi

Toplanan inek sütü miktarı Mayıs ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %3,4 azaldı.
Mayıs ayında ticari süt işletmeleri tarafından içme sütü üretimi 118 bin 576 ton olarak gerçekleşti ve bir önceki yılın aynı ayına göre %5,2 artış gösterdi. İnek peyniri üretimi 58 bin 878 ton ile bir önceki yılın aynı ayına göre %3,1 arttı. Koyun, keçi, manda ve karışık sütlerden elde edilen peynir çeşitleri ise 4 bin 481 ton ile bir önceki yılın aynı ayına göre %3,5 azaldı.
Yoğurt üretimi 104 bin 115 ton ile bir önceki yılın aynı ayına göre %5,7 arttı. Ayran üretimi ise 64 bin 785 ton ile bir önceki yılın aynı ayına göre %4,2 artış gösterdi.
Mayıs ayında ticari süt işletmeleri tarafından toplanan inek sütü yağ oranı ortalama %3,5, protein oranı ise ortalama %3,2 olarak tespit edildi.

Kümes Hayvancılığı Üretimi

Tavuk yumurtası üretimi Mayıs’da bir önceki aya göre %2,3, bir önceki yılın aynı ayına göre %10,8 arttı. Kesilen tavuk sayısı Mayıs ayında bir önceki aya göre %12,7, bir önceki yılın aynı ayına göre %9,7 arttı. Mayıs ayında kesilen hindi sayısı ise bir önceki aya göre %7,5, bir önceki yılın aynı ayına göre %1,9 arttı. Tavuk eti üretimi Mayıs ayında bir önceki aya göre %11,3, bir önceki yılın aynı ayına göre %11 arttı. Mayıs ayında hindi eti üretimi ise bir önceki aya göre %19,1, bir önceki yılın aynı ayına göre %5,6 arttı. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış seriye göre tavuk eti üretimi bir önceki aya göre %1,3 arttı. Takvim etkisinden arındırılmış seriye göre ise tavuk eti üretimi bir önceki yılın aynı ayına göre %11,2 arttı.