Ekmek ve kredi kartı.. (Köşe yazısı 20.11.2017 Kayseri Star Haber Gazetesi)
DAVUT GÜLEÇ
GAZETECİ
davutgulec@hotmail.com
Bence Kayseri’de ve Türkiye’de belediye hizmetleri ‘klasik’ten öteye gidemiyor. Rahmetli Osman Kavuncu, Nuh Mehmet Küçükçalık, Niyazi Bahçecioğlu gibi, son dönemlerde eleştirsekte, ağır eleştirilse de farklı hizmetlerle Mehmet Özhaseki gündemden düşmüyor.
Daha önce yazdığım gibi Osman Kavuncu geniş yolları yaparken adamı ‘idam’ etmedikleri kalmış. Niyazi Bahçecioğlu Belediye Ekmek Fabrikası’nı kurduktan sonra ‘dua’ alırken, 1977’de tramvayın raylarını getirmesine karşın bürokrasiyi aşamamış ve bugün, Özhaseki’nin eleştirilen tramvay hizmeti gündeme gelmiş. Şimdi sanki, Bahçecioğlu ve diğerlerinin projeleri raflardan indirilerek halkın önüne sunuluyor gibi. Sadece tribün, reklam yatırım ve hizmetleri ile ‘klasik’ belediyecilikte inat ediliyor.
Şehir merkezinde hava alacak yeşil alan nerdeyse kalmadı. Birilerinin zengin olması için ‘Bizden, bizim partili’ inadı ile her yer betonlaşıyor. Cumhurbaşkanı ‘dikey değil yatay binalar yapın’ diyor, bizimkiler ‘kentsel dönüşüm’ adıyla daha dikey binalarla ihalelere çıkıyor.
Bu şehirde son zamanlarda bir çok kamu hizmetinde işler yanlış gidiyor ama bakalım, biz mi at gözlüğü taktık yoksa seçilenler, politikacılar mı, yeni bir seçimde ortaya çıkar.
* * *
Halkın sonunda ekmeğine bir kez daha göz dikildi. Zaten meyve-sebze fiyatlarından, düşük asgari ücret ve emekli maaşlarından karnını ekmek ile doyuran ‘mutsuz çoğunluğa’, yapılan değişik şekillerdeki zamlar ve oyunlar ile ‘mutlu azınlık’ adına bir kazık daha atıldı.
Türkiye Fırıncılar Federasyonu, ekmeğin kilogram fiyatının 5 lirayı geçmeyeceğini ve 200 gr’lık ekmeğin fiyatının ise 1 TL olacağını açıklarken, piyasada 50, 75 kuruşa ekmek satıldığını halen görmüyor gibi. Ucuz satanda, zamlı satanda nasıl oluyorsa kazanıyor. Ama söze gelince ikisi birden ağlıyor. Bu ülkede ‘maskeli’ yaşam ve ‘bin bir surat’ moda oldu. Çünkü ağlayanlara bakarsanız ne işyerini kapatıyor ne de başka yeni bir iş kuruyor.
Türkiye Fırıncılar Federasyonu Başkanı Halil İbrahim Balcı, ekmek fiyatları ile ilgili açıklama yaparken “Kamuoyuna yanlış bilgilendirmeler oluyor. 2015 yılının ocak ayında da aynı şekilde açıklamalar yapılmıştı. Yıl 2017. İstanbul’da 250 gram ekmeğin 1.5 TL olmadığını görüyoruz. 2018 yılının 6. ayına kadar fiyatın üzerinde olması söz konusu değil. 200 gram ekmek üreten esnafımız 1 TL’den ekmeği satacak. Kilogram fiyatı 5 TL ve değişmeyecektir. Ekmek fiyatlarına 2018 Haziran’a kadar zam yapılmayacak. Ekmeğin gramajının küçültülerek böyle ‘gizli zam’ yapılacağı iddia edildi. Böyle zam söz konusu değil. Ekmek 5 liralık kilogram fiyatı üzerinden hesaplanacak’ diyerek günah çıkardı.
Günah çıkardı çıkarmasına da, vatandaş öyle düşünmüyor ve dua da etmiyor, haberi olsun istedim.
* * *
Bankalararası Kart Merkezi (BKM) 2017 yılının Ekim ayı verilerini açıkladı. BKM’nin açıkladığı verilere göre ekim ayı sonunda Türkiye’de 61,5 milyon adet kredi kartı, 128 milyon adet banka kartı kullanılıyor. 2016 yılının Ekim ayı ile kıyaslandığında kredi kartı sayısı yüzde 6 artış gösterirken, banka kartı sayısında ise yüzde 12’lik artış görülüyor.
Ekim ayında 60 milyar TL’lik kartlı ödeme yapıldı
Banka kartları ve kredi kartları ile ekim ayında toplam 59,5 milyar TL’lik ödeme yapıldı. Bu tutarın 52,9 milyar TL’si kredi kartları ile yapılırken 6,6 milyar TL’sinde banka kartları kullanıldı. Buna göre önceki yılın aynı dönemine göre büyüme oranı kredi kartı ile ödemelerde yüzde 16 oldu. Banka kartı ile ödemeler ise yüzde 45 arttı ve toplam kartlı ödemeler içindeki payı yüzde 11’i geçti.
Dijitalleşme sürüyor: İnternetten kartlı ödemelerde %45 oranında artış
BKM verilerine göre 2017 yılının ilk 10 ayında toplam 81 milyar TL tutarında internetten kartlı ödeme gerçekleştiği görülüyor. Buna göre önceki yılın aynı dönemine kıyasla internetten kartlı ödemelerde %45 artış gerçekleştiği görülüyor. Toplam kartlı ödemeler içindeki internetten ödeme payı ise geçen yılın aynı döneminde %11 olarak gerçekleşirken, 2017 yılının ilk 10 ayında %14’e çıktı.
Her iki internet alışverişinden biri 3D Secure Güvenli Ödeme Yöntemi ile yapılıyor
İnternetten yapılan alışverişler dikkate alındığında 2010 yılında %18 olan 3D Secure ile yapılan güvenli ödeme işlemlerinin 2017 yılının ilk 10 ayında %54’e çıktığı görülüyor. Sanal işyerlerindeki dönüşümle beraber bugün internetten yapılan kartlı ödemelerin çoğu 3D Secure ile güvenli bir şekilde gerçekleşiyor.
Kartlı ödemelerde dolandırıcılık en alt seviyede seyrediyor
BKM dolandırıcılık istatistikleri dikkate alındığında yurtiçi fiziki POS’larda gerçekleşen her 1 milyon TL’lik kartlı ödemenin 2010 yılında 33 TL’sinde dolandırıcılık gerçekleşmekteydi. 2017 yılının ilk 10 aylık verilere göre ise her 1 milyon TL’lik işlemde yalnızca 7 TL dolandırıcılık işlemine maruz kalındı. Kredi kartlarının, ATM’lerin ve POS’ların tamamının chip&pin teknolojisine sahip olduğu ülkemizde, bankalarımızın dolandırıcılık izleme ve önleme yöntemlerini oldukça etkin bir şekilde uygulaması ve kartlı ödeme sektörü altyapımızın oldukça gelişmiş olması sayesinde dolandırıcılık rakamları en alt seviyelerde seyrediyor.
