Buerger hastalığı ve sigara.. (Köşe yazısı 16.10.2015 Kayseri Star haber Gazetesi)
DAVUT GÜLEÇ
GAZETECİ-HİSF İL TEMSİLCİSİ
davutgulec@hotmail.com
Okumayı sevmiyoruz.
Yasama, yürütme, yargıdan uzağız.
Sağlığımızla ilgili konuları hep öteliyoruz.
Ağız ve diş sağlığı konusunda zaten bilinçli değiliz.
Spor yapan insanları eleştirmekten yorgun düştük.
Abur-cubur, dengesiz, düzensiz yemeklere bayılıyoruz.
Zaten hastanelerde tam insanca işlem gördüğünü kimse söyleyemez. ‘Ölmezsen gel’ sıraları bıktırdı.
Yeni okumaya başladıkça, duydukça hastalıkları da öğrenir olduk.
Ama ilginç olan, herkes ‘Şuram ağrıyor, buram ağrıyor, şunlar oluyor’ dese ‘Ha bende de oluyor. Ona karşı şunu yap, bunu yap, şunu kullan’ diyerek akıl veriyor.
Tabi arada, bilinçsiz ve tehlikeli kocakarı yöntemleri, hurafelerde az değil.
Halen bu toplum, yüksek ateşi sirke, kanayan bir yeri tütün, yanık bir yeri diş macunu ile tedavi etmeye kalkıyorsa düşünün halimizi.
Son yıllarda gündeme oturan hastalıklardan biri ‘Buerger hastalığı.’
Sadece sigara bağımlılarının yakalandığı Buerger hastalığı, çoğunlukla bacak, bazen de koldaki atardamarlarda tıkanmalara sebep olabiliyor.
Türkiye’de sık görülen Buerger hastalığı, tedavi edilmediği takdirde kangrene sebep olarak uzuv kesilmesine ya da hayati tehlikeye yol açıyor.
Hastalıkla ilgili bilgi veren Memorial Hizmet Hastanesi Kalp Damar Cerrahisi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Harun Arbatlı, Buerger hastalığının sebepleri ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi verdi.
Kanser, akciğer ve kalp hastalıkları sigara içmeyenlerde de görülebilirken Buerger hastalığı sadece sigara bağımlıları ve yoğun sigara dumanına maruz kalan pasif içicilerde görülüyor.
Buerger hastalığına yakalananların büyük bir çoğunluğu 30-50 yaş arasında bulunan sigara bağımlısı erkekler. Son yapılan araştırmalarda kadınlarda da görülmeye başladığı belirlendi.
Buerger hastalığı çoğunlukla ayak damarlarında, daha seyrek olarak da el ve kol damarlarında tıkanma şeklinde ortaya çıkar. Damar tıkandığında parmaklara giden kan akımını azalır. Yürümekle ağrı olur. Hastalık ilerlerse parmaklarda ağrı, uzun süre iyileşmeyen yaralar ve kangrene sebep olur. Tedavi edilmediği takdirde kangrenler, parmaklarda ve bazen ayakta kesilmelere (ampütasyonlara) yol açabilir. Buerger hastalığına yakalanan hastaların dörtte birinde parmak ya da bacak ampütasyonu yapmak zorunlu hale gelir.
Bu belirtiler yaşamı altüst ediyor
Yürümekle ayak tabanında ve bacak kaslarında ağrı. Bu ağrı diğer damar tıkanmalarındaki gibidir. Yürüyünce başlar, dinlenince geçer. Hızlı yürümek ve yokuş yukarı çıkmak çok zordur.
Ayak ve parmaklarda soğukluk olur.
Ayakta ve parmaklarda uyuşma olabilir.
Hastalık ilerlerse ayak parmaklarında ve topuklarda yaralar oluşabilir.
Parmaklarda kangren gelişir ve parmakların ve bazen ayağın kesilmesi gerekebilir.
Sigara bırakıldığında Buerger hastalığı genellikle ilerlemesini durdurur. Bu an itibariyle hastalıkta kötüleşme pek görülmez. Tedavilerden daha önemlisi hastanın sigarayı bırakabilmesidir. Ancak sigara bırakılana kadar meydana gelen tıkalı damarlar kendiliğinden ya da herhangi bir ilaçla açılamaz. Buerger hastalığında en büyük sorun atardamarlarda oluşan tıkanmadır. Tüm şikâyetler buna bağlı olur. Bu nedenle kesin tedavi bu damarların tıkanmasının önüne geçilmesidir. Nadiren ameliyat ya da anjiyografi – balon dilatasyonu yöntemleri kullanılarak gelişme elde edilebilir. Ancak her hastanın mutlaka sigarayı bırakması gerekmektedir. Aksi halde damar yeniden tıkanır.
Toplumun duyarlılığının arttırılması çok önemlidir. El ve ayaklarda duyulan soğuma, kaşıntı, uyuşmalar sigara kullanan bir kişide Buerger hastalığının ilk belirtileri olabilmektedir. Sigara kullanımından ve pasif içicilikten bir an önce kurtulmak bu hastalığı önlemekte en önemli adımdır.
Sağlıklı kalmak için bilinçli, hareketli, düzenli, eğitimli yaşamak, spor yapmak, stresten, sigaradan ve her şeyin aşırısından kaçınmak gerekiyor.
Her şeye rağmen yine de üfürenlere değil modern tıbba inanın. Türk hekimlerine güvenin…
