Kanser hücresi genetik yoldan vurulacak (Köşe yazısı-3.11.2014 Kayseri Star Haber)

DAVUT GÜLEÇ
GAZETECİ-HİSF KAYSERİ TEMSİLCİSİ
Türkiye’nin en önemli, Kemik İliği Nakli ve Kök Hücre Tedavi Merkezi Kayseri Erciyes Üniversitesi bünyesinde. Avrupa ve Dünya standartlarında tedavi merkezi.JACIE (Joint Accreditations Committee of ISCT and EBMT) tarafından akredite edildi. Uluslararası Hücre Tedavisi Derneği (IBMTR) ve Avrupa Kan ve Kemik İliği Transprantasyonu Derneği (EBMT) tarafından onaylı JACIE akreditasyonu sayesinde merkezde gerçekleştirilen tüm tedavi hizmetleri uluslararası standartlar kapsamında gerçekleştiriliyor. Avrupa başta olmak üzere, Dünyanın dört bir tarafından hasta kabul edilebiliyor Bu Merkezde Avrupa standardında kök hücre toplanabiliyor, işlenebiliyor. Sonrasında işlenen kök hücreler, Avrupa ülkelerindeki Kemik İliği Nakli Merkezlerine gönderiliyor.
Erciyes Üniversitesi Betül-Ziya Eren Genom ve Kök Hücre Merkezi (GENKÖK)’de iki yıl önce faaliyete geçti. Ağırlıklı olarak genetik ve kök hücre alanında faaliyet yapan GENKÖK aynı çatı altında yaşam bilimleri alanında 10 farklı bölümü barındıran Türkiye’nin en büyük araştırma merkezi.. GENKÖK üreten, ürettiği ile de araştırma yapan, mezuniyet sonrası eğitim veren, dünyada bilinir ülkemizde lider bir araştırma merkezi olma yolunda.
İşte bu başarılara Deneysel Hematoloji Derneği tarafından Erciyes Üniversitesi Genom ve Kök Hücre Merkezi’nde düzenlenen ‘I. HematoGenetik Kursu’ da eklendi.
Kurs düzenleme başkanlığını Prof. Dr. Ali Ünal, Kurs sekreterliğini Prof. Dr. Güray Saydam ile Prof. Dr. Yusuf Baran gerçekleştirdi. Kurs üç gün sürdü. Kursta, Hematoloji alanında çalışan klinik ve temel bilim alanlarından uzman ve öğrenciler bir araya gelerek interaktif bir ortam yaratıldı.
Kursta, temel olarak hücre biyolojisi, lösemi genetiği, lösemilerin tanı ve tedavisinde kullanılan; PCR, sitogenetik, akım sitometrisi, DNA dizi analizleri, hücre canlılığı ve ölümü belirleme, lösemi araştırmalarında in vitro ve in vivo yöntemler gibi temel prensipler ve uygulamalar irdelendi. HematoGenetik kursu, Hematoloji, Patoloji, Tıbbi Biyoloji, Tıbbi Genetik, Moleküler Biyoloji ve Genetik, ve diğer temel bilim alanlarında uzmanlık yapan bilim insanlarının araştırmalarına önemli katkı sunmayı hedefliyor.
Kursta, geleceğin Kanser tedavisinin, Kanser kök Hücresine yönelik ‘Kanser Aşısı’ olduğuna dikkat çekildi. Kanserin oluşumunda rol alan genetik değişikliklerin belirlenerek, kanser tedavisinde hedef olarak kullanılacağına dikkat çekildi. Bu kursta, Türkiye’nin Hematoloji, Kanser, Moleküler Biyoloji ve Genetik alanında önde gelen bilim insanları kanseri ve kanserin genetiğini tartıştı.
Türkiye’de insanlar arasında kanser korku, endişe ve paniği yaşanırken, işte bu kursu organize eden öncü isimlerin sözlerinden bazıları. Belki son gelişmeler belki biraz hepinize rahat bir nefes aldırır.
Prof. Dr. Ali Ünal (Deneysel Hematoloji Derneği ve Hematogenetik Kursu Düzenleme Kurulu Başkanı. Erciyes Üniversitesi Hematoloji, Kemik İliği Nakli ve Kök Hücre Tedavileri Merkezi Öğretim Üyesi,)
Amacımız, Kanser alanında çalışan ve araştırma yapan farklı disiplinlerden Bilim İnsanlarını bir araya getiren toplantılar düzenlemek. Ülkemizde disiplinler arası işbirliğini artırmak, bilgi paylaşımında bulunmak ve bu alanda eğitim alan genç bilim insanları için kurslar düzenlemektir. Bu gün artık Kanserin Genetiğini daha iyi biliyoruz, Hangi kromozom bozukluklarının ve genetik değişimlerin hangi kansere neden olduğunu bilmekteyiz. Tüm kanser hücrelerindeki farklı genetik bozuklukların, kanser hücrelerinin davranışını değiştirebildiğini ve hastalığın seyrini nasıl etkileyeceğini öngörebilmekteyiz.
Kanserin iyi ya da kötü gidişini veya seyrini önceden belirleyebileceğiz. Ona göre tedavi metodunu değiştirebileceğiz. Kanserdeki Genetik değişikliği ve Kanser hücresi içerisindeki bozukluğun ortaya çıkardığı kontrolsüz hücre çoğalmasını hedef alarak, Kanser hücresini öldürebiliyoruz.
Prof. Dr. Osman İlhan (Kök Hücre ve Rejeneratif Tıp Derneği başkanı, Ankara Üniversitesi, Hematoloji ve Kemik İliği Nakli Merkezi)
Artık Kanserin Kök Hücresini tespit edebiliyoruz. Vücutta dolaşan kanser hücrelerini öldürmekle kanser tamamen tedavi edilemiyor. Kanser kök hücresi hala yaşayabiliyor ve vücutta çeşitli dokularda saklanabiliyor. Şu anda yapılan Kemoterapi, Radyoterapi ile Kanser hücrelerini öldürebiliyor ve ortadan kaldırabiliyoruz, Ancak kanser kök hücresini öldüremiyoruz. Kanser kök hücresi, kemoterapi ilaçlarından etkilenmemekte ve radyoterapi ile öldürülememektedir. Kanser kök hücresinin genetik yapısını belirleyebiliyoruz. Bu farklı yapıyı hedef alarak Kanser kök hücresini ortadan kaldırabilirsek vücuttaki tüm kanseri tamamen yok edebiliriz. Kanseri Kök Hücresi ile vurabileceğiz. Kanser kök hücresinin özelliğini belirleyerek yapılan hedefe yönelik tedaviler, monoklonal antikorlarla tedavi, hücresel tedaviler, artk kanser tedavisinde kemoterapi ve radyoterapinin önüne geçmiştir. Gelecekte, Kemoterapi ve Radyoterapinin yerini Kök Hücre Tedavisi alacaktır. Kanser Kök hücresini hedef alan Dendritik hücre tedavisi, Kanser aşısı, geleceğin kanser tedavisi olacaktır. Tümör aşısı, Kanser aşısı, Kanser tedavisinde çığır açan bir tedavi yöntemi olacak ve yakın gelecekte tüm kanserleri kök hücresini tespit ederek ve ona karşı tumor aşısı yaparak tamamen yok edebilmemiz mümkün olacaktır.
Prof. Dr. Yusuf Baran (Hematogenetik Kursu Düzenleyici)
Kanseri tümü ile yok edilebilir bir hastalığa dönüştürmenin temel yolu bu hastalığa neden olan genetik bozuklukları bilmekten geçer. Kanserin erken dönemlerinde tanı konmasını sağlayacak belirteçlerin ve etkin tedavisini sağlayacak hedef moleküllerin tespiti, ancak kanserli hücrelerdeki genetik değişimleri belirlemek ile mümkün olacaktır. Kanser gibi kompleks bir hastalığı yenmenin yolu, farklı disiplinlerden bilim insanlarının bir araya gelerek tecrübe ve bilgilerini paylaşmasıdır. Bu bağlamda, ülkemizde ilk defa düzenlenen Hematogenetik kursunda farklı üniversitelerden hematoloji, onkoloji, moleküler biyoloji, tıbbi biyoloji, tıbbi genetik bilim alanlarından 130’un üzerinde bilim insanı yarattıkları beyin fırtınaları ile kanserle mücadelede ortak bir vizyon oluşturmuşlardır.