(ÖZEL) Cezaevi vaizi Mustafa Salim Nursaçan: Hayırseverler cami gibi uyuşturucu tedavi merkezleri de yapsın

Yaklaşık bin 200 mahkumun bulunduğu Kayseri cezaevinde Kayseri Müftülüğüne bağlı olarak 3,5 yıldır Cezaevi vaizliği yapan Türk Diyanet Vakıf Sen Kayseri Şube başkanı Mustafa Salim Nursaçan, mahkumların kendilerine yönelttiği ilginç sorulara örnekler verdi. Cezaevinde yatan mahkumlardan yarısının uyuşturucu alım-satım, kullanımından yattığına dikkat çeken Nursaçan, artık hayırseverlerin cami yapmak yerine AMATEM gibi merkezler yaparak bağımlıları kurtaran, tedavi eden merkezler yaparak devlete yardımcı olmalarını önerdi.

Kayseri ve Sivas cezaevinde yaklaşık 8 yıldır görev yapan, Türkiye genelinde 400’e yakın cezaevi vaizinin eğitiminde görev alan Nursaçan, erkek tutuklu ve hükümlülerden kendilerine gelen ‘Uzun süre cezaevinde kalmak nikahı düşürür mü?’, ‘katilin arkasında namaz kılmak caiz mi?’, ‘Uyuşturucudan elde edilen para haram mı?’, ’Suç ortağını ihbar etmek günah mı? gibi ilginç sorulara örnekler verdi. Mahkumların gördükleri rüyadan, döğmelerine, işledikleri suçtan tövbe etmeye kadar bir çok soru sorduklarını açıkladı. Mahkumlar arasında yarışmalar yaparken, birde annelerinin yanında ‘gönüllü mahkum’ olan çocuklar için cezaevi bahçesine çocuk parkı yaptırdığını belirtti.

ÖLDÜRDÜĞÜM, ECELİ İLE Mİ ÖLDÜ?

Cezaevinde mahkum arkadaşlar tarafından bize en fazla yöneltilen sorular, özellikle kader, tevekkül, irade ve insanın sorumluluğu ile ilgili sorular gelir. ‘Ben bu suçu işledim ala Allahü Tealanın yazmış olduğu kaderden dolayı mı ben bu suçu işledim? Yoksa ben kendi irademle mi işledim?, Kader değişir mi, değişmez mi? Dua ettiğim zaman kaderim değişebilir mi? Ecel-kader münasebeti nedir? İnsan tutar birini öldürür. Acaba bu eceli ile mi öldü, Allahü tealanın takdiri ile mi öldü, yoksa ben mi öldürdüm? Ben öldürmesem bu adam yine ölecek miydi?’ gibi  Sorumluluk noktasında insanlar kendi üzerinden atabilmenin bir gayreti içinde bulunurlar. Yine içeride affetme duygusu, gıybet vb sorular gelir. Birarada kendi aralarında aynı atmosferi paylaşan arkadaşlar birbirlerini eleştirirler. Gıybet eden bize bunu sorarken kendini meşrulaştırmanın yolunu arar.

DÖVME İLE GUSÜL ABDESTİ OLUR MU?

‘Tövbe nedir, tövbenin şartları nedir?’ diye sorarken işlediği suçtan dolayı pişmanlık yaşayan arkadaşlar olur. Bunlar özellikle tövbe ettikten sonra, acaba Allah affetti mi affetmedi mi kaygısı içine düşerler. Bu nedenle tövbenin şartlarını bizden özellikle sorarlar. İbadetle ilgili, abdestle, gusülle ilgili birçok sorular gelir. Arkadaşımızın vücudunda dövme vardır ‘Dövme ile gusül abdesti olur mu olmaz mı?’ diye sorarlar. Kaza namazını kılmak isteyen arkadaşlar, buna nasıl niyet edilir bunları sorarlar.

UZUN SÜRE MAHKUMİYETTE NİKAH DÜŞER Mİ?

Nikahla ve özellikle aile ile ilgili gelen sorularda olur. Uzun süreli mahkum olarak kalan bir adamın hanımının nikahının dinen düşüp düşmeyeceği sorulur. İslamda hapis cezası var mı? Yatmış olduğum bu hapis cezasından dolayı kul hakkından kurtuluyor muyum? Bu ceza mı Allahü Teala daha önceki günahlarıma kefaret sayar mı? Özellikle zina ile ilgili sorularda, zina anında ölen kişinin durumu nedir? Homoseksüellikle ilgili sorularda gelir. Nazar, cin, bizim göremediğimiz varlıklarla ilgili çok sorularda olur. Bazı arkadaşlarda bu takıntı haline gelmiştir.

Uyuşturucu satıcılığı ile de ilgili ‘Ya ben uyuşturucudan şu kadar para kazandım. Bu helal midir, haram mıdır?’ soruları da çok fazla gelir.

CEZAEVİNDEN ÇIKANA İŞ VERİN

Cezaevinden  çıkan arkadaşlar bu suçu hayatın her döneminde devam ettirecek değildir. Tövbe etmiş oluyorlar. Örneğin hırsızlıktan girmiş oluyorlar. Cezaevinden çıktıktan sonra  iş bulamıyorlar. İş bulamadığı ve biz ona iş vermediğimiz zaman o zaman bu arkadaşımız hırsızlıkla ilgili suçunu devam ettirmek zorunda kalıyor. Bir insan bir suç işlemiş cezaevine girmiş ve hayatını hep o suçları işleyerek devam ettirecek değil. Bu noktada ellerinden tutmaya çalışalım.

CAMİ-OKUL YERİNE AMATEM YAPTIRIN

Uyuşturucu ile ilgili ben şunu ifade etmek isterim. Bugün camiler, okullar yaptırıyoruz. Ama toplumumuzun kanayan bir yarası olan uyuşturucu bağımlılığı ile ilgili herhangi bir tedbir almıyoruz. Bu noktada devletimize destek olunmuyor. Bugün uyuşturucu bağımlısı olan bir arkadaşımızın tedavisi için AMATEM’imiz var. Gittiğimiz zaman küçük bir mekan. İnsanlarımız tedavi olmak için gittikleri zaman uzun sıra beklemek zorundalar, yeterli değil. Cami yaptıracak arkadaşlarımız cami yaptırsınlar ama bir taraftanda bağımlı arkadaşlarımızın yeniden hayata kazandırılabilmeleri, bu bağımlılıktan kurtulabilmeleri için büyük tesisler yapılması lazım. Devletimize bu noktada özellikle destek olmalarını rica ediyorum.

DUA ETSEM KADERİM DEĞİŞİR Mİ?

Tutuklu ve mahkumlardan bize en fazla sorular kaderle ilgili. ‘Hocam ben suçu işledim ama bu suçu ben kaderimden mi yoksa kendi sorumluluğumdan mı işledim?’ Aynı suçu işleyen bir çok insan var, ama onlar dışarıdalar, ceza almadılar bense cezaevindeyim. Bu nasıl oluyor? Ecel ve kader ilişkisi. Adam  bir cinayet işliyor. Hocam ben vurdum ama eceli ile mi öldü, yoksa benim vurmamla mı öldü?’ diye sorarlar. Kader değişir mi? Dua etsem kaderim değişir  miydi? Cezaevinde çok yüksek ceza almış arkadaşlar var. Hocam ben 10-20 yıl yatacağım. Bu sürede eşimle-çocuğumla bir araya gelemeyeceğim. Acaba dini nikahım eşimden düşer mi?

ADAM ÖLDÜREN: BEN CEHENNEMDEN HİÇ KURTULAMAYACAK MIYIM?

Vücudunda dövme olan arkadaşlarımız vardır. Dövme ile gusül abdesti olur mu, dövme gusül abdestine mani mi? Arkadaşlarımızdan tövbe edenler olur. Geçmişte yapamadıkları ibadetleri yapma noktasında bir gayret içerisine girerler. Bunlardanda ‘tövbem kabül oluyor mu? Kabul olmasının işareti nedir? Ben adam öldürdüm. Kuranı Kerim buyuruyor ki ‘Bir kimseyi öldüren kişinin ebedi yeri cehennemdir’ buyuruyor. O zaman ben hiç cehennemden kurtulamayacak mıyım? Kaza namazı kılacağım, ben nasıl niyet ederim?

İSLAMDA HAPİS CEZASI VAR MI?

Yine ‘İslamda hapis cezası var mı? Burada çektiğim ceza acaba yatmış olduğum suça kefaret olur mu yoksa cehennemde ben yanacak mıyım? Bir kul hakkı bana geçti. Adamcağızda öldü. Ben bu kul hakkını nasıl telafi edeceğim. Kime ödeyeceğim? Bu haktan nasıl kurtulabilirim?

UYUŞTURUCU PARASI HELAL Mİ, HARAM MI?

Şu anda Kayseri cezaevinde yatan mahkumların yarısından fazlası uyuşturucu ile ilgili bir suçtan gelmiştir. Yani bin tane mahkum var bunun 600 tanesi uyuşturucudan gelmiş durumda. Bu arkadaşlardan en çok ‘Uyuşturucudan elde edilen para haram mıdır, helal midir? Ben uyuşturucu sattım. Değişik kesimlerden insanlar bunlardan zehirlendi. Bunda kul hakkı var mı, yok mu? Hırsızlıktan elde edilmiş bir mal var. Bir başka arkadaşımız gitse o hırsızlıktan elde edilmiş malı çalsa bu günah mıdır, değil midir? Ortada helal bir mal yok, bunu çalmak helal midir?’ gibi sorular gelir.

MAHKEME ÖNCESİ GÖRÜLEN RÜYALAR..

Yine bazı arkadaşlar cinlerle ilgili takıntısını sorar. Vesvese ile ilgili sorular gelir. Gelecekle ilgili pek çok bilgi almak isterler. Bir rüyayı buna vesile olarakta görürler. Gördükleri rüyanın tabirini isterler. ‘Hocam mahkemeden önce şöyle bir rüya gördüm. Bu rüya mahkemede iyiye mi yoksa kötüye mi? Bunda bir işaret var mı hocam?’ diye sorarlar. Biz bu konuda tutuklu ve mahkum arkadaşlara yardımcı olmaya çalışırız.

KATİLİN ARKASINDA NAMAZ CAİZ Mİ?

Cezaevinde sorulan en çok sorulardan biri, Cezaevinde Cuma namazı kılınır mı? Cezaevindeki namazda  katil bir arkadaşımız imamlık yapsa, bu arkadaşımızın arkasında namaz caiz midir? Kendi suç ortağını ihbar etmek günah mıdır? Kul hakkını gerektirir mi?  Cezaevine gelen arkadaşlarımızın toplumun çok değişik kesimlerinden geldiğini görüyoruz. Cezaevine ben girmiyorum diye kimse düşünmesin. Bir hadise, olay  Allah esirgesin insanı bir anda cezaevine düşürebilir. Bugün cezaevinde yatan arkadaşlarımızın içinde Üniversiteden profesör, doçent, hocada var, poliste, hatta cezaevinde gardiyanlık yapan, işadamı, öğretmen  bile var. Cezaevi herkesin girebileceği, bir holding sahibininde olabileceği bir yerdir.

CEZAEVİNDE HAFIZ OLDULAR

Cezaevindeki hizmetlerimiz çok çeşitlidir bizim. Koğuş ziyaretlerimiz var. Kurslar açarız. İlmihal dersler veririz. Kuranı kerim okuma kursları veririz. Bizim cezaevimizde şu an hafızlığını tamamlamış arkadaşlarımız var. Kuranı kerimin mealini yapacak kadar Arapçasına hakim olan arkadaşlarımız var. Biz koğuş koçları diye birkaç arkadaşımızı, biz olmadığımız zaman soruları cevaplayabilecek, bize destek olacak arkadaşlar yetiştiririz.

MAHKUMLARDAN KOROLARLA KAHRAMANLIK  TÜRKÜLERİ SÖYLERİZ

Bizim çalışmalarımız bunlarla da kalmaz. İyi günlerde konferanslar düşenleriz. Marşlar söyletiriz. Örnek veriyorum. Üniversiteden hocalarımızı çağırırız ama sadece bununla kalmaz. Mahkum arkadaşlardan korolar oluştururuz. Bir bakarsınız kahramanlık türküleri söylenir. Mahkum arkadaşlarımıza daha yakın olabilmek için o ses cezaevi düzenledim. Mahkum arkadaşlarımız daha farklı  bir şey yaşasınlar. Hem kendileriyle hafif bir dostluğumuz olabilsin diye. O ses cezaevini düzenledik. Çok güzel sesler çıktı. Çok güzel yetenekler çıktı. Yetenek sizsiniz yaptık. Neşet Ertaş’a, Aşık Veysel’e saygı günü yaparız. Hem bu büyüklerimiz ve değerlerimizin hayat hikayeleri, hemde onların yazmış oldukları güzel şiirler, yapmış oldukları besteler bunları bir şekli ile Özellikle Türk kültürünün mahkum arkadaşlarımızın zihinlerinde yeniden harekete geçirmek isteriz. Bunu mahkum arkadaşlarımızda yaymaya çalışırız. Bizim için mahkuma ulaşabilmek için her türlü unsun her türlü enstürman bizim için en önemli hadisedir. Yeter ki o mahkum arkadaşa ulaşabilelim.

PARÇALANMIŞ AİLELER VE KÖTÜ ARKADAŞ ETKİSİ..

Cezaevine gelen tutuklu ve mahkum arkadaşlarımızın hayat hikayelerini araştırdığımda özellikle şunu görüyorum. Parçalanmış aileleri görüyorum. İlgi ve alaka eksik olduğu aile yapısını görüyorum. Tavsiyem, ailenizle, eşinizle, çocuğunuzla gerektiğince ilgi-alaka gösterelim. Onların hayatlarına girmeye, hayatlarına dokunmaya çalışalım. Kötü arkadaşlar insanların, kötü bir takım bağımlılıklara sebebiyet veriyor. Uyuşturucu bağımlılığının çok fazla toplumda yayılmasının nedeni kötü arkadaştır.

MAHKUMLARLA GÜNLÜK 7-8 SAAT GEÇİRİRİZ

Bizim cezaevlerinde asıl görevimizi ifa ettiğimiz yerler koğuşlardır. Koğuşlara girdikten sonra kapılar yeniden üzerimize kilitlenir. Mahkum ve tutuklu arkadaşlarla 7-8 saatimiz birlikte geçer. Mahkum ve tutuklu arkadaşlara işledikleri suçları kesinlikle sormamaya çalışırız. Neden, çünkü arkadaşlarımız bizim gönlümüzü ve içimizi karartacak bir suç işlemişlerse, onlara karşı bizimde farklı bir algı oluşur da, farklı davranışta, onlarla iletişime geçmekte bir engel taşımasın diye suçlarını öğrenmemeye çalışırız. Anlatmak isteyenlere anlatmamalarını isteriz. Cezaevinde yatan her mahkuma ulaşabilmek bizim hedefimizdir. Çünki onlar toplumun içine yarın çıkacaklar ve  işledikleri suçları yeniden işlememeleri için, topluma zararlı bir fert olmamaları için elimizden gelen gayreti yaparız.

Cezaevinde bizim sınıflarımız var bizim. Bu sınıflarımızda değişik kurslar yaparız. Yapmış olduğumuz kurslarda, dini ve manevi konularda mahkumlara bilgilendirme yaparız. Eğitimlerini sağlamaya çalışırız.

ÜMİTSİZLİĞE DÜŞENLERİN HAYATA TUTUNMALARINI SAĞLIYORUZ

Özellikle mahkumların ümit var olmalarını sağlamaya çalışırız. İlk defa cezaevine girmiş arkadaşımız ümitsizliğe düşebilir. Ümitsizliğe düşenlerin hayata tutunmalarını sağlayabilmek, ailelerine yeniden kavuşabileceği o günlerin hayalini kurdurabilmek, dışarıya çıktığında yapabileceği güzel işlerin hayalini kurdurabilmek, biz bu noktada arkadaşlarımızın hayata bağlı kalmalarını sağlamaya çalışırız.

MAHKUMLAR BİRBİRLERİNE KARŞI HEP MASKELİ

Mahkumlar cezaevinde birbirlerine karşı hep maskelidirler. Niye maskelidirler, çünkü orada herkesin birbirini suiistimal edebilme şansı var. Hiç kimse zafiyetini, eksiklerini, dışarıda yaşadıkları sıkıntıları birbirine anlatmamaya çalışır. Anlatırken çok farklı anlatırlar. Bu maskeli hayat aslında kişiliklerine de zarar vermektedir. Biz bu noktada cezaevi vaizleri olarak, biz onlara moral desteği olmaya çalışırız.

MAHKUMLARIN KORKULARI VAR

Mahkumun korkuları vardır. Süren dava dosyaları vardır. Bu dava dosyaları nasıl neticelenecek. Hakim bey cezayı alttan mı verecek, üsten mi ceza verecek? 3-5 yıl  insanların hayatına  önemli rakamlara tekabül eden durum. Veya adamın dışarıda bir işi , bir müessesi vardır oradaki sıkıntıları ne? Veya eşi var, eşi kendisini bekleyecek midir? Çocukları hangi durumda? Maddi-manevi durumda sıkıntıları neler? Bunlar kafalarında  tamamen bir şekilde sıkıntı olarak dururlar ve psikolojik manada etkilenirler. Biz özellikle cezaevi vaizleri olarak kurum içinde en yakın temasta olan insanlarız. Arkadaşlarımızın sıkıntılarını öğrendiğimiz zaman bunu cezaevi yönetimine, müdürümüze, yardımcılarına, yetkililere ulaştırmaya çalışırız. Eğer dışarıda ailelerinde bir sıkıntı varsa Valilik aracılığı ile onlara aracılık etmeye çalışırız. Cezaevinden çıkabilecekleri yönündede onlara sosyolojik, psikolojik destek olmaya çalışırız. Kurumda, bizim dışımızda sosyolog ve psikologlarımız var. Bunları yaparken birlikte eş güdüm içerisinde istişarelerle yaparız.

Adım Mustafa Salim Nursaçan. Kayseri il müftülüğü cezaevi vaiziyim. Ülkemizde şu an 400’e yakın cezaevi vaizimiz var. Cezaevlerimizde görev yapan bu vaiz arkadaşlarımızın eğitimleri ile ilgili değişik çalışmalar yapan vaizim.

HERKES  BİR ENGELLİ ADAYI

Güzel bir söz vardır. Herkes bir engelli adayıdır. Aslında herkes cezaevinde tutuklu olmaya mahkum bir adaydır. Bir bakıyorsunuz işi gücü yerinde olan, hayatı güzel devam eden bir arkadaşımız bir anda cezaevine düşebilir. Osman Serdengeçti’nin güzel bir sözü var. Der ki, benim ev aynı hayata benziyor. Benim evin bir penceresi hastaneye, bir penceresi mezarlığa ,bir penceresi de hapishaneye bakıyor. İyi bir işimiz, iyi bir eşimiz var, herşeyimiz çok güzel. Sabah işe gitmek için kontağı çeviriyorsunuz, birine çarptığınız zaman cezaevindesiniz. Başka biri size çarptığında ya hastaneliksiniz ya da mezardasınız. Herkes her gün cezaevi ile imtihan halindedir.

TIP FAKÜLTESİ ÖĞRENCİSİ MAHKUM

Geçenlerde cezaevinde koğuşa girdim. Tertemiz yüzlü bir yavrumuz. Yanına gittim, yavrum yardımcı olabileceğim bir husus var mı, niye girdin cezaevine diye sordum. Ben Tıp Fakültesinde okuyorum 3. Sınıftayım. Babam Tıp Fakültesinde okuyor diye  küçük bir araç almış. Bende bindim okuluma gidiyordum. Viraja biraz hızlı girmişim. Yaşlı bir kadında karşıdan karşıya geçerken tam göbeği kullanmış. Ben hızlı girince kadıncağız kaçamadı bende kadına vurmamayım derken kaldırıma vurdum. Araç bir anda ters döndü, kadın arabamın altında ezildi, öldü, bende katil oldum mu diye ağlamaya başladı.

MAHKUMLARA YANLIŞ GÖZLE BAKAMAYIZ

Herkes aslında cezaevine düşebilir. Onun için cezaevinde yatan hiçbir mahkum ve tutuklu arkadaşımıza biz cezaevi vaizleri olarak yanlış bir gözle bakamayız. Hepimizde zafiyet olabilir. Bir anda hepimizde öfke ve bunalıma girme durumuda olabilir. Bir suçu kastende işlemiş olabiliriz. Bizim yapmamız gereken bu arkadaşlarımızı hayatı yeniden kazandırabilmek. İşledikleri suçları bir daha işlememeleri için işlemek, yüreklendirmek. Cezasını bitirdikten sonra topluma sağlıklı bireyler olarak yeniden kazandırabilmektir.

OMUZLARIMIZDA ÇOK BÜYÜK YÜK VAR

Nazilli cezaevinde Kasım hocam var. Sosyolog ve psikologlar cezaevinde diyor ki. Bir çocuğa tacizde bulunulmuş. Bu tacizde bulunulmuş çocuğa destek vereceğiz, sende gelirmisin diyorlar. Vaizimiz, sabahtan öğlene kadar sosyolog-psikologlarımızla bu çocukla ilgileniyorlar. Öğleden sonra cezaevine gittiği zaman bakıyoruz ki bu çocuğa tacizde bulunan adamla ilgilenmek zorunda kalınıyor. Gerçekten çok büyük görevimiz var. Omuzlarımızın üzerinde çok büyük yük var. Bunları en güzel şekilde ifa etmeye çalışıyoruz. Gelecekte aynı suçu işleyeler değilde, bunlardan tövbe etmiş, pişman olmuş, bir daha işlememe noktasında, azimli, kararlı insanlar haline getirmek istiyoruz.

Cezaevinde Sıkça Sorulan Dini Sorular

-Tevbe nedir? Tevbenin kabulünün şartları nelerdir?

-Tevbe salih kimselerin yanında mı yapılmalıdır?

-Dua yapılırken şartlar nelerdir?

-Belli sayıda ayetleri ve duaları okuduğum zaman cezaevinden kurtulabilir miyim?

-Dua ve kader ilişkisi nedir?

-Kader değişir mi?

-Kader, kaza ve insanın sorumluluğu

-Kişinin suç işlemesi kader midir? Allah böyle yazmışsa ben ne yapabilirim?

-Kader mahkumu nedir?

-Tevekkül-kader ilişkisi nedir?

-Öldürülen kişi eceli ile mi ölmüştür?

-Ecel-kader münasebeti nedir?

-Benzer suçlardan cezaevine girerken bazıları girmiyor. Benim şansızlığım nedir?

-Kul hakkı yenilen kişi öldü ise, bu hak nasıl ödenecek?

-Ayakta akıtmak abdeste sakıncası var mıdır?

-Dövme ile gusül abdesti caiz olur mu?

-Kaza namazına niyet nasıl yapılır?

-Cezaevinde Cuma namazı kılınabilir mi?

-Katilin imam olması caiz midir?

-Eşi uzun süre hapiste yatanın dini nikahı düşer mi?

-İslamda hapis cezası var mıdır?

-Suç ortağını ihbar etmek günah mıdır?

-Gayri meşru yoldan elde edilen malı çalmak dinen suç mudur?

-Uyuşturucu satmak kul hakkını gerektirir mi?

-Uyuşturucudan elde edilen para haram mıdır?

-Uyuşturan maddeler haram ama, uyarıcı maddeler helal midir?

-Zina anında ölen imanlı mıdır?

-Eşcinselliğin hükmü nedir?

-Gıybet, istihza, kibir, iftira, yalan, vesvese, yalan konularının hükümleri

-İntihar eden ebedi cehennemde kalacak mı?

-Cinlerle görüşmek, cinlerin musallat olması, cinlerle evlilik mümkün mü?

-Görülen rüyaların tabiri ve işaretleri

ÖNERİLER

Cezaevinde yatan tutuklu ve mahkumların yakınlarına yardım edilmesi gerekmektedir. Valilik tarafından bir miktar yardım yapılmaktadır. Ancak, geçim sıkıntısı çeken tutuklu ve mahkum yakınlarına hayatlarını devam ettirebilmeleri ve çocuklarının eğitimleri için yardım en önemli konudur. Bugün bu konuda etkili çalışma yapan stk yok gibidir.

Cezaevinde değişik suçlardan yatan tutuklu ve mahkumların karşılaştıkları en önemli sorun, çıktıkları zaman iş bulamamaktır. Vaizler olarak, sosyal çevremize tavsiye ile çıkan bu arkadaşlarımıza iş bulmaya çalışıyoruz ama, iş adamlarımızda özellikle bir ön yargı var. Yeniden aynı suçu işler mi diye. Bu konuda, hassasiyet rica ediyoruz.