Türkiye’nin tek replika ustası olan 52 yaşındaki emekli başçavuş Ali Akargöl, Kayseri’nin sanatçılar sokağında meraklıları için Dünyanın ilk ticaret merkezi Kaniş-Karum, Göbeklitepe gibi tarihi merkezlerdeki kazılardan çıkan özellikle değişik sözleşmelerin replikasını yaparak satıyor. Hecelerden oluşan Çivi, Sümer, Asur,. Hitit, Babil, Akatça, evlilik, aşk, noter, ticari sözleşme, boşanma, vaklum, Anitta, tapu, vasiyetname, saltamhari gibi sözleşmelerin replikası Devlet büyüklerine ve yabancı konuklara anlamları ile hediye ediliyor.
ÇİVİ YAZILARI HECELERDEN OLUŞUYOR
Bir sanat eserinin kopyası anlamına gelen, Kaniş-Karum, Ortaasya, Göbeklitepe, Tomyukuk, Bilge Kağan gibi tarihi mekanlardan çıkan replikaya bilim adamları, Üniversite öğrencilerinin yanı sıra meraklılarda, sevgililer, anneler, babalar, değişik mesleklerin yıldönümlerinde sürpriz yapmak isteyenler ilgi gösteriyor. 35 yıl önce görev yaparken gezdiği müzeler içinde Diyarbakır’da gördüğü çivi yazılarına merak sarıp bu işe başladığına dikkat çeken Ali Akargöl, Çivi, Sümer, Asur,. Hitit, Babil, Akatça gibi dillerin alfabesinin 100-150 arasında heceden oluştuğunu belirtti şunları söyledi.
REFLİKALARI TANITTI
“Asurca, Sümerce çivi yazılarını yazdım. Bugün sayıları yazdım, yarın haftaları, ayları, ölçe aletlerini, günlük kullanılan kelimeleri birkaç gün arayla değiştirerek yazarım. Vatandaşın çivi yazısına bir göz aşınalığı olsun diye. Gültepe’nin en önemli tabletlerinden birisi. Gültepe’de bir şirket kurulmasıyla ilgili, kim ne kadar sermaye verdi, ne kadar pay verdi, kimlerden kar alacak diye bir tablet.
TÜRKİYE’DEKİ TEK USTASI
Gültepe kazı bölgesindeki tabletlerin replikalarını yapıyorum. Bunların bir kısmı Kayseri müzesinde. Bunları, büyükelçilere, dışarıdan gelen misafirlere veriyorlar ve gönderiyorlar. Bayağıda mutlu kalıyorlar. Replikayı Türkiye’de benden başka yapan yok. Ben emekli astsubayım. Yıllar önce 1988 yılında Diyarbakır müzesini gezdiğimde aşina oldum. Geldik, baktık, bu tabletler bizim buralardan çıkıyor. Gültepe, Kaniş Asur ticareti derken beni bu çivi yazısı aldı götürdü. Burada Kayseri ticaret şirket belgesine ilgi büyük. Üniversitelerden çok gelen var. Tarih, arkeoloji bölümlerinden öğrenciler çok geliyor. Yaptığımız replikalar büyükelçiliklere gidiyor. Bayağı yoğun talep var.
DÜNYANIN İLK ŞİKAYET MEKTUBU
Şu anda 100’ün üzerinde tablet çıkardım. Burada, sanki topraktan çıkmış gibi Anitta mektubumuz var. Bu Anitta mektubu, kırığı-çıkığı ile çok önemli bir tablet. Hitit kadastro belgesini çıkardım. Çifte sermaye belgemiz var. Evlenme belgemiz var. Kadın ve erkek eşit şartlarda evleniyor ve boşanıyor. Noter belgesi enteresan belgelerimizden bir tanesi. Kaniş mahkeme, boşanma belgesi var. Dünyanın ilk şikayet mektubu var.
ÇÖZÜLEMEYEN DAVALARI KRAL ÇÖZÜYOR
Akat kralı Şargon Anadolu’ya seferler yapıyor. Türk kelimesi ilk kez bu tablette geçiyor. Ve savaşı kazanıyor. Irak’taki bir anne Asur’daki oğlunu evlendirmek istiyor ve Kültepe’deki oğluna mektup yazıyor. Kanişe mektupta, Asurdaki bir kral buradaki muhatabına mektup yazıyor. Evlenme mektubumuz var ve topraktan nasıl çıktıysa. İçerisinde bunun tableti var. Zarfın içinde de mektubu var. Kırığı-çıkığı ile aynısı. Vakıf mektubunda, orada çözülemeyen davalar Kaniş’e geliyor. Burada da çözülemezse Irak’a gidiyor. Orada kralın başkanlığındaki vaklum toplanıyor. Davayı çözüyor, sonucunu buradaki krala bildiriyor. Göbeklitepe’nin objelerini çalıştım. Antik Mısır’da, ölülerin öbür dünyada iyiliklerinin, günahları ve sevaplarının tartıldığı bir sahneyi çıkardım.
MİMAR SİNAN, ERCİYES VE KUBBE BAĞLANTISI
Mimarsinan silueti. Altındada kubbe üzerine kubbe bindirdiği bir mimarlık var. Mimar Sinan Erciyes’in bu siluetine bakarak kubbe üzerine kubbe bindirme tekniğini mimariye kazandıran bir eseri çıkardım. Hitit duvak açma rölyefini yaptım. Horozne Kültepe’de kazı yapıyor. Daha sonra Hititçeyi çözüyor. Ve buradaki kelimeyi ‘ve ekmeği yiyeceksiniz, suyunuda içeceksiniz’ i yazıyor.
İŞTE DÜNYANIN İLK NOTA TABLETİ…
Bu da nota tableti. Dünyanın tabletlere işlenmiş ilk notası. Çivi yazısı gibi görünüyor ama içerisinde terim çok olduğu için Hurilaşi için geçen bu tabletten 5 tane çıkmış. İki tanesi besteleniyor. Diğer üçü çok fazla kırık olduğu için bestelenemiyor.
